10th and 12th board exams; शैक्षणिक वर्ष 2025 मध्ये महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाने दहावी व बारावीच्या परीक्षांसाठी काही महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतलेले आहेत. या निर्णयांचा उद्देश परीक्षा प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि निष्पक्षता आणण्याचा आहे.
सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांची अनिवार्यता
सर्वात महत्त्वाचा निर्णय म्हणजे प्रत्येक परीक्षा केंद्रावर सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांची अनिवार्य बसवणूक. या निर्णयामागचे मुख्य कारण नुकसानकारक प्रथा जसे की नकल किंवा अनुचित माध्यमांद्वारे परीक्षेत अनैतिक मार्गाने यश मिळविणे रोखणे हे आहे. शिक्षण विभागाने या निर्णयाद्वारे विद्यार्थ्यांमध्ये शैक्षणिक सत्यनिष्ठेचा संदेश देण्याचा प्रयत्न केला आहे.
पर्यवेक्षण व्यवस्थेत बदल
बोर्डाने आणखी एक महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे की परीक्षा केंद्रावरील पर्यवेक्षक आता त्याच शाळेतील शिक्षक नसतील. याचा अर्थ असा की दुसऱ्या शाळेतील शिक्षक पर्यवेक्षक म्हणून काम पाहतील. या निर्णयामागे उद्देश परीक्षा प्रक्रियेत निष्पक्षता आणि पारदर्शकता आणण्याचा आहे.
कॉपीमुक्त अभियान
शिक्षण विभागाने 21 जानेवारी ते 26 जानेवारी दरम्यान एक विशेष कॉपीमुक्त अभियान राबविण्याचा निर्णय घेतला आहे. या काळात विद्यार्थ्यांना नकल न करण्याबाबत शपथ देण्यात येणार आहे. हे अभियान विद्यार्थ्यांमध्ये नैतिक मूल्ये रुजविण्यासाठी महत्त्वपूर्ण असेल.
परीक्षा कार्यक्रम
दहावीची बोर्ड परीक्षा 21 फेब्रुवारी पासून तर बारावीची परीक्षा 11 फेब्रुवारी पासून सुरू होणार आहे. या परीक्षांदरम्यान सर्व परीक्षा केंद्रांवर सीसीटीव्ही कॅमेरे कार्यरत असतील.
तांत्रिक आव्हाने
सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांच्या अंमलबजावणीत काही आव्हाने देखील असतील. विशेषतः जर वीज खंडित झाली तर परीक्षा केंद्रांना जनरेटरची व्यवस्था करावी लागणार आहे. याचा अर्थ अतिरिक्त खर्च शाळांना करावा लागणार आहे.
शिक्षकांचा विरोध
या निर्णयाविरुद्ध काही शिक्षकांनी आवाज उठवला आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की स्थानिक शिक्षक आणीबाणीच्या परिस्थितीत अधिक कुशलतेने व्यवस्था नियंत्रित करू शकतात.
विद्यार्थ्यांवरील प्रभाव
या निर्णयांचा विद्यार्थ्यांवर दोन प्रकारचा प्रभाव पडणार आहे. काहींमध्ये चिंता व अस्वस्थता निर्माण झाली असली तरी काही हुशार विद्यार्थ्यांनी या उपायांचे स्वागत केले आहे.
शिक्षण मंडळाचे हे नवीन धोरण शैक्षणिक पद्धतीमध्ये पारदर्शकता आणण्याचा एक महत्त्वाचा प्रयत्न आहे. भविष्यात या निर्णयांचे दीर्घकालीन परिणाम काय होतील याचा अंदाज घेणे कठीण आहे. मात्र विद्यार्थ्यांनी या बदलांकडे सकारात्मक दृष्टीकोनातून पाहावे आणि आपल्या अभ्यासाकडे लक्ष केंद्रित करावे.
