tur price; मान्सून 2024 मध्ये महाराष्ट्रात झालेल्या चांगल्या पावसामुळे तुरीचे यंदा विक्रमी उत्पादन झाले आहे. खरिपातील काही पिकांचे नुकसान झाले असले तरी तुरीच्या पिकाला मात्र जास्तीच्या पावसाचा फायदा झाला. परिणामी राज्यातील प्रमुख बाजार समित्यांमध्ये तुरीची विक्रमी आवक होत आहे. मात्र या विक्रमी उत्पादनाचा विपरीत परिणाम बाजारभावांवर झाला असून, तुरीचे दर मोठ्या प्रमाणात घसरले आहेत.
जालना; कृषी उत्पन्न बाजार समितीमध्ये गेल्या काही दिवसांपासून नवीन तूर मोठ्या प्रमाणात विक्रीसाठी येत आहे. सध्या जालना बाजारात नव्या तुरीला सरासरी सात हजार रुपये प्रति क्विंटल पर्यंतचा भाव मिळत आहे. तीन महिन्यांपूर्वी तुरीचे दर बारा हजार रुपये प्रति क्विंटल होते. म्हणजेच नवीन तूर बाजारात आल्यानंतर तुरीचे बाजार भाव साडेचार ते पाच हजार रुपयांनी कमी झाले आहेत.
बाजार अभ्यासकांच्या मते, यंदाच्या विक्रमी उत्पादनामुळे तुरीची भावपातळी सात हजार ते साडेसात हजार रुपये प्रति क्विंटल या दरम्यानच राहण्याची शक्यता आहे. सध्या बाजारात जुन्या तुरीची आवक अत्यंत कमी असून जुनी तूर फारच कमी शेतकऱ्यांकडे शिल्लक आहे. बाजारात सर्वत्र नवीन तूर पाहायला मिळत असून नव्या तुरीला अपेक्षित दर मिळत नाही.
जेव्हा बाजारात सुरुवातीला नवीन तूर आली होती तेव्हा दरात थोडीशी वाढ झाली होती. मात्र गेल्या काही दिवसांपासून तुरीची आवक वाढल्याने बाजार भाव सात हजार ते साडेसात हजार रुपये प्रति क्विंटल या दरम्यान स्थिरावले आहेत. बाजार अभ्यासकांच्या मते आगामी काळातही बाजारभाव याच दरम्यान राहण्याची शक्यता आहे.
या परिस्थितीमागे अनेक कारणे आहेत. राज्य शासनाकडून अद्याप हमीभावात तुरीची खरेदी सुरू झालेली नाही. तसेच केंद्र सरकारने तूर आयातीला एक वर्षाची मुदतवाढ दिली आहे. या दोन्ही बाबींचा बाजारभावांवर विपरीत परिणाम झाला आहे. विशेषतः तूर आयातीच्या मुदतवाढीमुळे तुरीचे भाव मोठ्या प्रमाणात घसरले आहेत.
शेतकऱ्यांना आशा होती की नवीन तूर बाजारात आल्यानंतर चांगला दर मिळेल.
मात्र प्रत्यक्षात परिस्थिती वेगळीच निर्माण झाली आहे. तुरीच्या घसरलेल्या बाजारभावांमुळे शेतकऱ्यांमध्ये मोठी नाराजी पसरली आहे. आता राज्य सरकारकडून तूर खरेदी केव्हा सुरू होते आणि त्यामुळे तुरीच्या दरात काही सुधारणा होते का, याकडे शेतकऱ्यांचे लक्ष लागले आहे.
बाजार अभ्यासकांच्या मते, तुरीचे यंदाचे विक्रमी उत्पादन लक्षात घेता, मे 2025 अखेरपर्यंत तुरीची आवक सुरू राहण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे बाजारभाव वाढण्याची शक्यता कमी आहे. राज्य सरकारकडून ‘नाफेड’ची तूर खरेदी सुरू झाल्यानंतर काही प्रमाणात दरात सुधारणा होऊ शकते. मात्र सध्याच्या परिस्थितीत तुरीचे दर सात हजार ते साडेसात हजार रुपये प्रति क्विंटल या दरम्यानच राहण्याची शक्यता अधिक आहे.
एकंदरीत, यंदाच्या हंगामात चांगल्या पावसामुळे तुरीचे विक्रमी उत्पादन झाले असले तरी त्याचा फायदा शेतकऱ्यांना मिळालेला नाही. उलट, मोठ्या उत्पादनामुळे बाजारभाव घसरले आहेत. केंद्र सरकारच्या तूर आयातीच्या निर्णयाने परिस्थिती अधिकच बिघडली आहे. राज्य सरकारकडून हमीभावाची खरेदी सुरू न झाल्याने शेतकऱ्यांना कमी भावाने तूर विकावी लागत आहे. या सर्व परिस्थितीमुळे शेतकऱ्यांमध्ये नाराजीचे वातावरण आहे. राज्य सरकारने लवकरात लवकर हमीभावाने तूर खरेदी सुरू करावी आणि शेतकऱ्यांना दिलासा द्यावा, अशी मागणी जोर धरत आहे.
