gharkul yojana apply; महाराष्ट्र शासनाने घरकुल योजनेसंदर्भात एक महत्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. राज्य सरकारने केंद्र पुरस्कृत प्रधानमंत्री आवास योजना (ग्रामीण) आणि राज्य पुरस्कृत विविध आवास योजनांना गतिमान करण्यासाठी एक विशेष मोहीम सुरू केली आहे. या मोहिमेचा मुख्य उद्देश आहे प्रत्येक गरजू व्यक्तीला त्याचे स्वतःचे घर मिळावे.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
महाराष्ट्र शासनाच्या ग्रामीण विकास विभागाने या योजनेसाठी 100 दिवसांचे विशेष अभियान जाहीर केले आहे. या अभियानाचे सर्वात महत्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे भूमिहीन लाभार्थ्यांसाठी विशेष तरतुदी करण्यात आल्या आहेत. ज्या लोकांकडे स्वतःची जागा नाही अशा लोकांना पंडित दीनदयाळ उपाध्याय घरकुल जागा खरेदी अर्थसहाय्य योजनेअंतर्गत मदत केली जाणार आहे.
योजनेची कार्यपद्धती
या योजनेमध्ये लाभार्थ्यांना 100% मंजुरी देण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. प्रत्येक जिल्हा आणि तालुका स्तरावर दिलेल्या उद्दिष्टांनुसार घरकुलांना मंजुरी देण्यात येणार आहे. मंजूर झालेल्या घरकुलांना पहिल्या हप्त्याचे वितरण तात्काळ करण्यात येणार आहे.
एकात्मिक दृष्टिकोन
या योजनेमध्ये केवळ घर बांधणे एवढ्यापुरतीच मर्यादा नाही तर इतर महत्वाच्या सुविधांचाही समावेश आहे:
- जलजीवन मिशन अंतर्गत पिण्याच्या पाण्याची सुविधा
- प्रधानमंत्री उज्वला योजनेअंतर्गत गॅस कनेक्शन
- सौभाग्य योजनेअंतर्गत विद्युत जोडणी
- स्वच्छ भारत मिशन अंतर्गत शौचालय
- राष्ट्रीय ग्रामीण जीवन्नोती अभियानाद्वारे उपजीविकेचे साधन
वित्तीय सहाय्य
लाभार्थ्यांना घर बांधण्यासाठी बँकेकडून 70,000 रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकते. जागेची कमतरता असलेल्या ठिकाणी बहुमजली इमारती बांधण्याची परवानगी देण्यात आली आहे. तसेच, पुरेशी जागा असलेल्या ठिकाणी गृह संकुल उभारून दर्जेदार घरे बांधण्याची संधी देण्यात आली आहे.
प्रशिक्षण आणि क्षमता विकास
योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी विविध स्तरांवर प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित करण्यात येत आहेत:
- राज्यस्तरीय कार्यशाळा
- विभागीय स्तरावरील कार्यशाळा
- जिल्हास्तरीय कार्यशाळा
- तालुकास्तरीय कार्यशाळा
- ग्रामस्तरीय कार्यशाळा
या कार्यशाळांमध्ये पालकमंत्री, आमदार, खासदार, जिल्हाधिकारी, मुख्य कार्यकारी अधिकारी यांच्या उपस्थितीत योजनेची सविस्तर माहिती दिली जाते.
ग्रामस्तरीय अंमलबजावणी
ग्रामस्तरावर या योजनेची अंमलबजावणी ग्रामसेवक आणि तलाठी यांच्यामार्फत केली जाते. त्यांच्याकडून लाभार्थ्यांना योजनेविषयी सविस्तर मार्गदर्शन केले जाते. ग्रामपंचायत सदस्यांच्या सहभागाने ग्रामस्तरीय कार्यशाळांचे आयोजन करण्यात येते.
अर्ज प्रक्रिया
घरकुल योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया ऑनलाइन पद्धतीने करण्यात येते. अर्जदाराने आवश्यक माहिती भरल्यानंतर तो अर्ज ग्रामसेवकाकडे जातो, त्यानंतर ग्रामपंचायतीकडे जातो आणि त्यानंतर मंजुरीसाठी पुढे पाठवला जातो.
योजनेचे महत्व
ही योजना ग्रामीण भागातील गरीब आणि गरजू लोकांसाठी वरदान ठरत आहे. केवळ घर नाही तर त्यासोबत इतर मूलभूत सुविधा मिळत असल्याने लाभार्थ्यांचे जीवनमान सुधारण्यास मदत होत आहे. या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील गृहनिर्माण क्षेत्राला चालना मिळत असून, रोजगाराच्या संधीही निर्माण होत आहेत.
योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी राज्य सरकारने सर्व यंत्रणा सज्ज केली आहे. प्रत्येक स्तरावर नियोजनबद्ध पद्धतीने काम केले जात असून, लाभार्थ्यांना त्यांच्या हक्काचे घर मिळावे यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. या योजनेमुळे ‘सर्वांसाठी घरे 2022’ हे स्वप्न साकार होण्यास मदत होणार आहे.
