BSNL plans; टेलिकॉम रेग्युलेटरी अथॉरिटी ऑफ इंडिया (TRAI) च्या नव्या आदेशामुळे भारतीय दूरसंचार क्षेत्रात मोठे बदल घडत आहेत. या आदेशाचा सर्वाधिक प्रभाव खाजगी टेलिकॉम कंपन्यांवर पडला असून, त्यांना आपल्या सेवांमध्ये आमूलाग्र बदल करावे लागले आहेत. मात्र या परिस्थितीत सरकारी टेलिकॉम कंपनी BSNL ने आपली वेगळी ओळख निर्माण केली आहे.
TRAI च्या नव्या निर्देशांमुळे एअरटेल आणि रिलायन्स जिओ सारख्या दिग्गज खाजगी कंपन्यांना आपल्या व्यवसाय धोरणात मोठे बदल करावे लागले.
या कंपन्यांनी प्रथम जुन्या प्लॅन्समध्ये सुधारणा केल्या आणि नंतर नवीन व्हॉइस आणि एसएमएस-केंद्रित प्लॅन्स बाजारात आणले. परंतु या सर्व गोंधळात BSNL ची स्थिती मात्र स्थिर राहिली. कारण BSNL कडे अशा प्रकारचे किफायतशीर प्लॅन्स आधीपासूनच उपलब्ध होते.
BSNL ची ही आघाडी; दोन महत्त्वपूर्ण प्लॅन्सद्वारे दिसून येते – 99 रुपयांचा आणि 439 रुपयांचा प्रीपेड प्लॅन. या दोन्ही प्लॅन्सची रचना ग्राहकांच्या विविध गरजा लक्षात घेऊन केली गेली आहे. येथे या प्लॅन्सचे सखोल विश्लेषण पाहूया:
99 रुपयांचा बजेट प्लॅन: छोट्या कालावधीसाठी उत्तम पर्याय BSNL चा 99 रुपयांचा प्लॅन; त्या ग्राहकांसाठी डिझाइन केला आहे, ज्यांना केवळ व्हॉइस कॉलिंगची सुविधा हवी असते. या प्लॅनची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत:
- 17 दिवसांची वैधता
- अमर्यादित व्हॉइस कॉलिंग
- संपूर्ण भारतात वापरण्यायोग्य
- मुंबई आणि दिल्लीसह सर्व मेट्रो सर्कलमध्ये उपलब्ध
- डेटा आणि एसएमएस सुविधा नाही
हा प्लॅन विशेषतः त्या ग्राहकांसाठी उपयुक्त ठरतो जे प्रामुख्याने फोन कॉल्ससाठी मोबाईल वापरतात आणि इंटरनेट किंवा मेसेजिंगची फारशी गरज नसते.
439 रुपयांचा व्यापक प्लॅन: दीर्घकालीन सोयीसाठी BSNL चा 439 रुपयांचा प्लॅन अधिक व्यापक सेवा देतो. या प्लॅनची ठळक वैशिष्ट्ये:
- 90 दिवसांची दीर्घ वैधता
- सर्व नेटवर्कवर अमर्यादित कॉलिंग
- 300 मोफत एसएमएस
- किफायतशीर दरात दीर्घकालीन सेवा
- प्रतिस्पर्धी कंपन्यांच्या तुलनेत कमी किंमत
या प्लॅनचे सर्वात मोठे आकर्षण म्हणजे त्याची दीर्घ वैधता आणि स्पर्धात्मक किंमत. खाजगी कंपन्यांच्या तुलनेत हा प्लॅन ग्राहकांना अधिक किफायतशीर पर्याय देतो.
BSNL ची रणनीती आणि बाजारातील स्थान BSNL ची ही यशस्वी रणनीती अनेक घटकांवर आधारित आहे:
- दूरदृष्टी: भविष्यातील बाजार गरजांचे अचूक आकलन
- ग्राहक-केंद्रित दृष्टिकोन: विविध ग्राहक गटांच्या गरजा लक्षात घेऊन प्लॅन्सची रचना
- किफायतशीर किंमत धोरण: स्पर्धकांपेक्षा कमी किमतीत चांगल्या सेवा
- स्थिर धोरण: बाजारातील बदलांना प्रतिसाद देताना आपले मूळ धोरण कायम ठेवणे
भविष्यातील संभाव्य प्रभाव BSNL च्या या यशस्वी धोरणाचे दूरगामी परिणाम दिसू शकतात:
- ग्राहक विश्वास वाढण्याची शक्यता
- बाजारातील हिस्सा वाढण्याची संधी
- खाजगी कंपन्यांवर किंमत कमी करण्याचा दबाव
- टेलिकॉम क्षेत्रात नवीन प्रमाणके निर्माण होण्याची शक्यता
TRAI च्या नव्या आदेशांमुळे निर्माण झालेल्या परिस्थितीत BSNL ने दाखवलेली सज्जता आणि दूरदृष्टी प्रशंसनीय आहे. खाजगी कंपन्या जेथे बदलांसाठी धडपडत आहेत, तेथे BSNL आपल्या पूर्वीपासूनच्या ग्राहकोन्मुख धोरणाचे फळ चाखत आहे. त्यांचे 99 आणि 439 रुपयांचे प्लॅन्स ग्राहकांना किफायतशीर आणि विश्वासार्ह पर्याय देतात. भारतीय टेलिकॉम क्षेत्रात BSNL ची ही भूमिका निश्चितच स्तुत्य आहे आणि यातून इतर कंपन्यांनीही धडा घ्यावा. ग्राहकांच्या गरजा ओळखून त्यानुसार दीर्घकालीन नियोजन करणे हेच यशस्वी व्यवसायाचे गमक आहे, हे BSNL ने पुन्हा एकदा सिद्ध केले आहे.