gold and silver price; भारतीय अर्थव्यवस्थेत सोने आणि चांदी या मौल्यवान धातूंचे विशेष महत्त्व आहे. भारतीय संस्कृतीत सोन्याला एक अनन्यसाधारण स्थान आहे. आज, 10 फेब्रुवारी 2025 रोजी, सराफा बाजारातील किंमतींचा आढावा घेताना अनेक महत्त्वाचे मुद्दे समोर येत आहेत.
सध्याची बाजारपेठ स्थिती: सराफा बाजारात सोन्या-चांदीच्या दरात सातत्याने चढ-उतार होत असल्याचे दिसून येत आहे. आजच्या व्यवहारात सोन्याने नवा उच्चांक गाठला असून, प्रति 10 ग्रॅम 84,699 रुपयांपर्यंत पोहोचले आहे. याचबरोबर चांदीनेही मोठी झेप घेतली असून, तिची किंमत प्रति किलो 95,391 रुपयांवर पोहोचली आहे. मागील सत्राच्या तुलनेत सोन्यात किरकोळ वाढ झाली असून, चांदीच्या दरातही सकारात्मक सुधारणा दिसून आली आहे.
प्रमुख शहरांमधील दरांची तुलना: देशातील प्रमुख शहरांमध्ये सोन्याच्या दरात थोडाफार फरक आढळतो. मुंबई, कोलकाता आणि चेन्नई या महानगरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर 77,040 रुपये प्रति 10 ग्रॅम आहे, तर 24 कॅरेट सोन्याचा दर 84,040 रुपये आहे. दिल्ली, जयपूर, लखनऊ, नोएडा, गुरुग्राम आणि चंडीगड या उत्तर भारतीय शहरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर 77,190 रुपये तर 24 कॅरेट सोन्याचा दर 84,190 रुपये नोंदवला गेला आहे. अहमदाबादमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर 77,090 रुपये तर 24 कॅरेट सोन्याचा दर 84,090 रुपये आहे.
गोल्ड हॉलमार्किंगचे महत्त्व: सोन्याच्या शुद्धतेबाबत ग्राहकांची फसवणूक होऊ नये यासाठी गोल्ड हॉलमार्किंग अत्यंत महत्त्वाचे आहे. 22 कॅरेट सोने जे सर्वाधिक लोकप्रिय आहे, ते 91.6% शुद्ध असते. परंतु काही व्यापारी 89-90% शुद्धतेचे सोने 22 कॅरेट म्हणून विकतात. म्हणूनच हॉलमार्क तपासणे अत्यावश्यक आहे. हॉलमार्क क्रमांकानुसार सोन्याची शुद्धता खालीलप्रमाणे असते:
- 999 क्रमांक 99.9% शुद्धतेचे 24 कॅरेट सोने दर्शवतो
- 916 क्रमांक 91.6% शुद्धतेचे 22 कॅरेट सोने दर्शवतो
- 750 क्रमांक 75.0% शुद्धतेचे 18 कॅरेट सोने दर्शवतो
- 585 क्रमांक 58.5% शुद्धतेचे 14 कॅरेट सोने दर्शवतो
2024 मधील जागतिक परिस्थिती: 2024 मध्ये जागतिक स्तरावर सोन्याची मागणी स्थिर राहिली आहे. वर्षभरात मागणीत केवळ 1% वाढ होऊन ती 4,974 टनांपर्यंत पोहोचली. जागतिक आर्थिक अनिश्चितता आणि वाढत्या किमतींमुळे दागिन्यांची मागणी काहीशी घटली असली, तरी केंद्रीय बँकांनी मोठ्या प्रमाणावर सोन्याची खरेदी केली आहे. 2024 मध्ये बँकांनी एकूण 1,044.6 टन सोन्याची खरेदी केली, जे त्यांच्या गुंतवणूक धोरणातील सोन्याच्या महत्त्वाचे द्योतक आहे.
सोने खरेदीसाठी महत्त्वाच्या सूचना: सोने खरेदी करताना ग्राहकांनी काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे:
- केवळ हॉलमार्क असलेले सोने खरेदी करावे
- खरेदीचे बिल आणि प्रमाणपत्र घेणे अनिवार्य आहे
- सोन्याची शुद्धता तपासून घ्यावी
- दररोज बदलणाऱ्या किमतींमुळे खरेदीपूर्वी चालू दर जाणून घ्यावेत
भविष्यातील संभाव्य कल: सध्याच्या जागतिक आर्थिक परिस्थितीत सोने एक सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून पाहिले जात आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारातील अस्थिरता, भू-राजकीय तणाव आणि महागाई यांमुळे सोन्याच्या किमतीत वाढ होण्याची शक्यता आहे. केंद्रीय बँकांकडून होणारी मोठी खरेदी हा देखील किमती वाढीचा एक महत्त्वाचा घटक ठरू शकतो.
सोने ही भारतीय समाजात केवळ दागिन्यांपुरती मर्यादित न राहता, एक महत्त्वाची गुंतवणूक बनली आहे. सध्याच्या अस्थिर आर्थिक वातावरणात सोन्याचे महत्त्व अधिक वाढले आहे. मात्र, सोने खरेदी करताना हॉलमार्क, शुद्धता आणि योग्य दर याकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे. जागतिक स्तरावरील मागणी स्थिर असली तरी, भारतीय बाजारपेठेत सोन्याला कायम असलेली मागणी आणि त्याचे सांस्कृतिक महत्त्व लक्षात घेता, सोन्याच्या किमतीत दीर्घकालीन वाढीची शक्यता नाकारता येत नाही.
