ST women 50 percent discount; महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (एसटी) गंभीर आर्थिक संकटात सापडले असून, महिला प्रवाशांना दिलेल्या ५० टक्के प्रवास सवलतीमुळे महामंडळाला दररोज तीन कोटी रुपयांचा तोटा होत असल्याची धक्कादायक माहिती राज्याचे परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी जाहीर केली आहे. एसटी महामंडळाच्या आर्थिक स्थितीबाबत चिंता व्यक्त करताना त्यांनी सांगितले की, महामंडळाच्या ताफ्यातील ६० टक्के बसगाड्या भंगार झाल्या असून, परिस्थिती सुधारण्यासाठी किमान दोन ते तीन वर्षांचा कालावधी लागणार आहे.
मागील महाविकास आघाडी सरकारने महिलांसाठी एसटी प्रवासात ५० टक्के सवलत देण्याची महत्त्वाकांक्षी योजना जाहीर केली होती. या योजनेमुळे महिला प्रवाशांची संख्या मोठ्या प्रमाणात वाढली, असा दावा महायुतीच्या नेत्यांनी केला होता. मात्र या सवलतीमुळे एसटी महामंडळ मोठ्या आर्थिक संकटात सापडले असल्याचा आरोप विरोधी पक्षांकडून सातत्याने करण्यात येत होता. सरकारने मात्र या आरोपांचे खंडन करत आले होते. आता मात्र, धाराशिव येथे झालेल्या एका कार्यक्रमात परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी या सवलतीमुळे एसटीला होणाऱ्या तोट्याची थेट कबुली दिली आहे.
व्हाईस ऑफ मेडिया या पत्रकार संघटनेच्या कार्यक्रमात पत्रकारांनी एसटीमध्ये सवलत देण्याची मागणी केली असता, सरनाईक यांनी स्पष्ट शब्दात सांगितले की, सध्या सुरू असलेल्या सवलतीमुळे एसटी महामंडळाला दररोज तीन कोटी रुपयांचा तोटा सहन करावा लागत आहे. त्यामुळे यापुढे कोणत्याही नव्या सवलती देण्यात येणार नाहीत. मात्र सध्या सुरू असलेल्या सवलती बंद करण्यात येणार नसल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले.
एसटी महामंडळाच्या वाहतूक व्यवस्थेबाबत चिंताजनक माहिती देताना सरनाईक यांनी सांगितले की, महामंडळाच्या ताफ्यातील ६० टक्के बसगाड्या भंगार झाल्या आहेत. अलीकडेच करण्यात आलेल्या भाडेवाढीमुळे महामंडळाचा तोटा काही प्रमाणात कमी झाला असला तरी, एसटीची सेवा पूर्णपणे सुरळीत होण्यासाठी किमान दोन ते तीन वर्षांचा कालावधी लागेल, असा अंदाज त्यांनी व्यक्त केला.
एसटी महामंडळासमोरील आव्हाने अनेकविध आहेत.
एका बाजूला महिला प्रवाशांना दिलेल्या सवलतीमुळे होणारा तोटा, तर दुसऱ्या बाजूला भंगार झालेल्या बसगाड्यांची समस्या महामंडळाला भेडसावत आहे. भाडेवाढीमुळे काही प्रमाणात दिलासा मिळाला असला तरी, महामंडळाची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासाठी अधिक ठोस उपाययोजना करण्याची गरज आहे.
दरम्यान, राजकीय वर्तुळात चर्चिल्या जात असलेल्या एका मुद्द्याबाबतही सरनाईक यांनी स्पष्ट भूमिका मांडली. शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) चे खासदार संजय राऊत यांनी पाच वर्षांपूर्वी एकनाथ शिंदे यांना मुख्यमंत्री करण्याबाबत चर्चा झाल्याचा केलेला दावा त्यांनी फेटाळून लावला. अशा प्रकारची कोणतीही चर्चा झाली नसल्याचे स्पष्ट करत राऊत यांच्या म्हणण्याला कोणताही अर्थ नसल्याचे त्यांनी सांगितले.
एसटी महामंडळाच्या भविष्याबाबत चिंता व्यक्त करताना सरनाईक यांनी सांगितले की, महामंडळाची सेवा सुधारण्यासाठी सरकार प्रयत्नशील आहे. मात्र सवलतींमुळे होणारा तोटा आणि भंगार बसगाड्यांची समस्या यामुळे परिस्थिती आव्हानात्मक बनली आहे. सध्या सुरू असलेल्या सवलती कायम ठेवून नव्या सवलती न देण्याचा निर्णय हा याच पार्श्वभूमीवर घेण्यात आला आहे.
महाराष्ट्रातील सर्वसामान्य नागरिकांच्या वाहतुकीचे प्रमुख साधन असलेल्या एसटी महामंडळाची सेवा अधिक सक्षम करण्यासाठी सरकारने विशेष नियोजन करण्याची गरज आहे. महिला प्रवाशांना दिलेल्या सवलतीमुळे होणारा तोटा भरून काढण्यासाठी पर्यायी उपाययोजना शोधणे, भंगार बसगाड्यांच्या जागी नवीन बसगाड्या दाखल करणे आणि महामंडळाचे आर्थिक व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षम करणे या बाबींवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे. तरच एसटी महामंडळ पुन्हा एकदा भक्कम पायावर उभे राहू शकेल आणि महाराष्ट्राच्या जनतेला अधिक चांगली सेवा देऊ शकेल