Electricity Bill price hike; महाराष्ट्रातील सर्वसामान्य नागरिकांसाठी आणखी एक धक्कादायक बातमी समोर आली आहे. महागाईच्या मारामध्ये भर पडणार असून येत्या काळात वीज बिलांमध्ये लक्षणीय वाढ होणार आहे. महावितरणाने वीज दरवाढीचा नवा प्रस्ताव महाराष्ट्र राज्य वीज नियामक आयोगाकडे सादर केला असून, या प्रस्तावावर मंगळवारी, 25 फेब्रुवारीला नवी मुंबईतील सिडको भवनात सुनावणी होणार आहे.
महावितरणाने जरी व्हेरिएबल चार्जमध्ये वाढ न करण्याचा दावा केला असला तरी, फिक्स चार्जमध्ये (स्थिर आकार) 12 ते 15 टक्क्यांची वाढ प्रस्तावित केली आहे. या दरवाढीमुळे सर्वसामान्य ग्राहकांच्या विजेच्या बिलांमध्ये 5 ते 10 टक्क्यांपर्यंत वाढ होण्याची शक्यता आहे. विशेष म्हणजे ही दरवाढ केवळ महावितरणपुरती मर्यादित नसून बेस्ट, अदानी आणि टाटा पॉवर या कंपन्यांच्या घरगुती वीज ग्राहकांनाही याचा फटका बसणार आहे.
दरवाढीचा प्रस्ताव आणि त्याचे परिणाम;
महावितरणने सादर केलेल्या प्रस्तावात 2023-24 आणि 2024-25 या कालावधीत शेतीसाठी विजेची मागणी 35 ते 40 टक्क्यांनी वाढल्याचे दर्शवले आहे. कंपनीच्या म्हणण्यानुसार, या वाढीव मागणीमुळे वीज खरेदीचा खर्च वाढला आहे आणि त्यामुळे कंपनीचा तोटा वाढला आहे. मात्र, ऊर्जा क्षेत्रातील तज्ज्ञांच्या मते ही वस्तुस्थिती वेगळीच आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, वीज खरेदीचा खर्च कृत्रिमरित्या वाढवून दाखवण्यात आला असून, या दरवाढीचा परिणाम पुढील तीन वर्षांपर्यंत जाणवणार आहे.
सौर ऊर्जेकडे वळण्याची गरज;
वाढत्या वीज मागणीला पर्याय म्हणून महाराष्ट्र सरकारने सौर ऊर्जेकडे विशेष लक्ष दिले आहे. योजनेनुसार, दररोज सौर ऊर्जेपासून 16 हजार मेगावॅट वीज निर्मिती करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. मात्र, या प्रकल्पांची उभारणी पूर्ण होण्यास किमान दोन वर्षांचा कालावधी लागणार आहे. तोपर्यंत कोळशावर आधारित वीज प्रकल्प सुरू ठेवावे लागणार आहेत. सौर ऊर्जेचा वापर केवळ दिवसाच्या वेळेतच करता येणार असल्याने, उर्वरित काळात पारंपरिक वीज स्रोतांवरच अवलंबून राहावे लागणार आहे.
ग्राहकांवरील आर्थिक बोजा;
नव्या दरवाढीचा सर्वाधिक फटका मध्यमवर्गीय आणि उच्च-मध्यमवर्गीय कुटुंबांना बसणार आहे. केवळ 100 युनिटपर्यंत वीज वापर असलेल्या ग्राहकांना काही प्रमाणात दिलासा मिळणार आहे. मात्र, त्यापेक्षा जास्त वीज वापर असलेल्या ग्राहकांना महागड्या विजेचा भुर्दंड सोसावा लागणार आहे. एप्रिल महिन्यापासून या नव्या दरांची अंमलबजावणी होण्याची शक्यता आहे.
भविष्यातील आव्हाने;
वाढत्या वीज दरांसोबतच अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागणार आहे. सौर ऊर्जा प्रकल्पांची उभारणी, त्यांचे व्यवस्थापन आणि वितरण यांसारख्या आव्हानांना सामोरे जावे लागणार आहे. शिवाय, पारंपरिक वीज निर्मिती प्रकल्प आणि नवीन ऊर्जा स्रोतांमधील समतोल साधणेही महत्त्वाचे ठरणार आहे.
महावितरणाच्या या नव्या दरवाढीमुळे सर्वसामान्य नागरिकांवर आणखी एक आर्थिक बोजा पडणार आहे. महागाईच्या काळात ही दरवाढ अधिक जाचक ठरणार आहे. सौर ऊर्जेसारख्या पर्यायी ऊर्जा स्रोतांकडे वळण्याची गरज असली तरी, त्यासाठी मोठ्या पायाभूत सुविधांची आवश्यकता आहे. तसेच, या संक्रमण काळात पारंपरिक वीज निर्मिती प्रकल्पांवरही अवलंबून राहावे लागणार आहे. सर्वसामान्य नागरिकांच्या हिताचा विचार करून शासनाने या दरवाढीबाबत सखोल विचार करण्याची गरज आहे. तसेच, वीज बचतीचे उपाय आणि पर्यायी ऊर्जा स्रोतांचा वापर यांकडे अधिक लक्ष देणे आवश्यक आहे.