Maharashtra Weather; महाराष्ट्रात सध्या हवामानाचे असामान्य बदल दिसून येत असून, या वर्षीचा उन्हाळा अत्यंत तीव्र आणि अगोदरच जाणवत आहे. पारंपरिक हवामान चक्रापेक्षा आता स्थितीत महत्त्वपूर्ण बदल झाले असून, राज्याच्या विविध भागांमध्ये तापमानात मोठी वाढ नोंदवली जात आहे.
उष्णतेचा प्रभाव
विदर्भ भागात विशेषतः चंद्रपूर आणि वर्धा जिल्ह्यांमध्ये तापमान ३८ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचले असून, नागरिकांवर उष्णतेचा कहर कायम आहे. कोकण किनारपट्टीवरील रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, पुणे, सातारा आणि सांगली या जिल्ह्यांमध्ये देखील तापमान ३६ अंश सेल्सिअसच्या जवळ पोहोचले आहे. हा तापमान वाढीचा दर फेब्रुवारीच्या पूर्वार्धातच चाळीशी पार गेला असून, हे महाराष्ट्रासाठी अत्यंत चिंताजनक आहे.
हवामान बदलाची परिणामकारकता
सध्याची परिस्थिती दर्शविते की सामान्यतः होळीनंतर उन्हाचा तीव्र प्रभाव जाणवतो, मात्र यंदा महिनाभर आधीच उष्णतेची लाट जाणवत आहे. रविवारी राज्यात अनेक भागांत ढगाळ वातावरण तयार झाले, संध्याकाळी आकाशात ढगांची गर्दी होती, पण पाऊस पडला नाही. हवामान विभागाने येत्या २४ तासांत वादळी वाऱ्यासह पावसाची शक्यता वर्तवली आहे.
किनारपट्टी भागातील हवामान
समुद्रातील तापमान आणि हवेच्या दाबातील बदल यामुळे रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, मुंबई आणि कोकण किनारपट्टीवरील भागात वादळी पाऊस आणि दमट वातावरण राहण्याची शक्यता आहे. वाऱ्याचा दबाव वाढल्यामुळे या भागात वातावरणात बदल होण्याची शक्यता अधिक आहे.
मुंबई आणि उपनगरांवरील प्रभाव
मुंबई शहर आणि उपनगरांमध्ये दुपारी उन्हाचा तडाखा अधिक जाणवत असून, हवामान खात्याने तापमान वाढीचा इशारा दिला आहे. दमट हवामानामुळे उष्णतेच्या लाटा जाणवू शकतात, असा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.
देशव्यापी हवामान बदल
हे केवळ महाराष्ट्रापुरते मर्यादित नसून, देशभरातील हवामान बदलांच्या तीव्रतेत वाढ होत असल्याचे दिसून येत आहे. भारतीय हवामान खात्याच्या अंदाजानुसार पश्चिमी झंझावाताच्या प्रभावामुळे उत्तरेकडील पर्वतीय भागांत हिमवृष्टी होण्याची शक्यता आहे. हिमाचल प्रदेश, जम्मू-काश्मीर आणि उत्तराखंडमध्ये हिमवृष्टी, गारपीट आणि बर्फवृष्टीचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.
नागरिकांसाठी सूचना
भारतीय हवामान खात्याने मार्च महिन्यात उष्णतेच्या लाटा येण्याची शक्यता वर्तवली असून, उन्हाळा अधिक उग्र होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे नागरिकांना उष्माघातापासून बचाव करण्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण सूचना देण्यात आल्या आहेत:
- पाण्याचे सेवन जास्त प्रमाणात करावे
- सावली किंवा थंड ठिकाणी राहावे
- हलके आणि उजळ कपडे परिधान करावेत
- थेट उन्हात फिरणे टाळावे
- लक्षणे आढळल्यास तातडीने वैद्यकीय सल्ला घ्यावा
सध्याची हवामान परिस्थिती ही केवळ महाराष्ट्रापुरती मर्यादित नसून, ती एक राष्ट्रीय चिंता बनत चालली आहे. हवामान बदलाचे दीर्घकालीन परिणाम लक्षात घेता, नागरिकांनी सतर्क राहून स्वतःची काळजी घेणे आवश्यक आहे.