Petrol and diesel prices नवीन वर्षाच्या सुरुवातीला महाराष्ट्रातील इंधन दरांमध्ये लक्षणीय चढउतार पाहायला मिळत आहेत. १ जानेवारी २०२५ रोजी पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमतींमध्ये किंचित घट झाली होती, मात्र २ जानेवारीपासून पुन्हा एकदा दरवाढ झाल्याचे दिसून आले आहे. सध्याच्या परिस्थितीत महाराष्ट्रातील विविध शहरांमध्ये पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमतींमध्ये मोठी तफावत दिसून येत आहे.
राज्यातील राजधानी मुंबईत पेट्रोलचा दर प्रति लिटर १०३.५० रुपये तर डिझेलचा दर ९०.०३ रुपये इतका आहे. याउलट, गडचिरोली, गोंदिया, हिंगोली, जालना, लातूर, नांदेड, परभणी, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या शहरांमध्ये पेट्रोलचा दर १०५.५० रुपये प्रति लिटर तर डिझेलचा दर ९२.०३ रुपये प्रति लिटर इतका आहे. या शहरांमध्ये इंधनाचे दर सर्वाधिक आहेत. तर पुणे शहरात पेट्रोलचा दर १०४.१४ रुपये तर डिझेलचा दर ९०.६७ रुपये प्रति लिटर आहे.
इंधनाच्या किमतींमधील ही तफावत अनेक घटकांवर अवलंबून आहे. प्रत्येक राज्यात व्हॅट, मालवाहतूक शुल्क आणि स्थानिक करांचे दर वेगवेगळे असल्याने इंधनाच्या किमतींमध्ये फरक पडतो. शिवाय, तेल कंपन्यांकडून दररोज सकाळी ६ वाजता नवीन दर जाहीर केले जातात. या दरांची माहिती सर्वसामान्य नागरिकांपर्यंत पोहोचवली जाते.
वाढत्या इंधन दरांमुळे सर्वसामान्य नागरिकांच्या खिशाला कात्री लागत आहे. त्यामुळे अनेकजण सेकंड हॅण्ड वाहने खरेदी करण्याकडे कल दाखवत आहेत. नवीन वाहनांच्या तुलनेत सेकंड हॅण्ड वाहने कमी किमतीत उपलब्ध होतात. मात्र, सेकंड हॅण्ड वाहन खरेदी करताना काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
सेकंड हॅण्ड दुचाकी खरेदी करताना सर्वप्रथम वाहनाची सखोल तपासणी करणे महत्त्वाचे आहे. यामध्ये इंजिनची स्थिती, सस्पेन्शन सिस्टीम, ब्रेक सिस्टीम, इलेक्ट्रिकल सिस्टीम आणि इन्स्ट्रुमेंट क्लस्टरची तपासणी करणे आवश्यक आहे. वाहनावर गंज किंवा सस्पेन्शन कॉइल वाकल्याची चिन्हे दिसल्यास विशेष काळजी घ्यावी लागते.
इंधन दरांची माहिती मिळवण्यासाठी आता मोबाईल तंत्रज्ञानाचा वापर करता येतो. इंडियन ऑइल (IOC), हिंदुस्तान पेट्रोलियम (HPCL) आणि भारत पेट्रोलियम (BPCL) या तेल कंपन्यांनी एसएमएस सेवा सुरू केली आहे. या सेवेचा वापर करून नागरिक घरबसल्या आपल्या शहरातील इंधन दरांची माहिती मिळवू शकतात.
इंडियन ऑइलच्या ग्राहकांनी ९२२४९२२४९ या क्रमांकावर RSP<डीलर कोड> असा एसएमएस पाठवावा. हिंदुस्तान पेट्रोलियमच्या ग्राहकांनी ९२२२२०११२२ या क्रमांकावर HPPRICE<डीलर कोड> असा एसएमएस करावा. तर भारत पेट्रोलियमच्या ग्राहकांनी ९२२३११२२२२ या क्रमांकावर RSP<डीलर कोड> असा एसएमएस पाठवावा. या सेवेमुळे घराबाहेर पडण्यापूर्वीच इंधन दरांची माहिती मिळू शकते.
वाहन खरेदी करताना इंधन क्षमता हा महत्त्वाचा मुद्दा ठरतो. सध्याच्या महागाईच्या काळात इंधन बचत करणारी वाहने खरेदी करणे फायदेशीर ठरते. सेकंड हॅण्ड वाहन खरेदी करताना वाहनाची इंधन क्षमता तपासून घ्यावी. जुन्या वाहनांमध्ये इंधन क्षमता कमी झालेली असू शकते. त्यामुळे वाहनाची सर्विसिंग रेकॉर्ड तपासणे महत्त्वाचे आहे.
थोडक्यात, इंधन दरवाढीचा फटका सर्वसामान्य नागरिकांना बसत असला तरी त्यावर मात करण्यासाठी काही पर्यायी मार्ग उपलब्ध आहेत. सेकंड हॅण्ड वाहने खरेदी करताना योग्य ती काळजी घेतल्यास आर्थिक बचत करता येते. तसेच, मोबाईल तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून इंधन दरांची माहिती मिळवून खर्चाचे नियोजन करता येते. या सर्व बाबींचा विचार करून नागरिकांनी आपल्या गरजेनुसार योग्य निर्णय घ्यावा.
