gold prices, today’s; सोने हा भारतीय संस्कृतीचा अविभाज्य भाग आहे. प्राचीन काळापासून ते आर्थिक सुरक्षिततेचे प्रतीक मानले जाते. आज देखील सोन्याचे महत्त्व कमी झालेले नाही. विशेषतः भारतीय बाजारपेठेत सोन्याच्या किमतींचे चढ-उतार हे अनेक घटकांवर अवलंबून असतात. या लेखात आपण सोन्याच्या किंमती, त्याच्या शुद्धतेचे प्रकार आणि भविष्यातील संभाव्य कल याविषयी सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेचा प्रभाव; भारतीय सोन्याच्या किमतींवर आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेचा मोठा प्रभाव पडतो. विशेषतः लंडन ओटीसी आणि कॉमेक्स सारख्या प्रमुख आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमधील व्यवहार भारतीय सोन्याच्या किमतींचे मार्गदर्शक ठरतात. या बाजारपेठांमधील किमतींचे चढ-उतार थेट भारतीय बाजारपेठेत प्रतिबिंबित होतात. नवीन वर्षाच्या सुरुवातीला सोन्याच्या किमतींमध्ये किंचित घसरण दिसून आली, ज्यामुळे सामान्य खरेदीदारांना दिलासा मिळाला.
भविष्यातील अपेक्षा आणि विश्लेषण; तज्ज्ञांच्या मते, येत्या काळात सोन्याच्या किमती स्थिर राहण्याची शक्यता आहे. ईबीजी – कमोडिटी आणि करन्सी रिसर्च, जेएम फायनान्शियल सर्व्हिसेसचे उपाध्यक्ष प्रणव मेर यांच्या मते, सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सोन्याचे महत्त्व वाढण्याची शक्यता आहे. त्यांनी फायनान्शिअल एक्सप्रेसशी बोलताना सांगितले की, येत्या वर्षात जागतिक स्तरावर सोन्याची किंमत २९०० ते ३००० डॉलर दरम्यान राहू शकते. भारतीय बाजारपेठेत ही किंमत ८४,००० ते ८५,००० रुपयांपर्यंत जाऊ शकते. एकूणच गुंतवणूकदारांना ५ ते ७ टक्क्यांचा मध्यम परतावा मिळण्याची शक्यता आहे.
सोन्याची शुद्धता आणि कॅरेट सोने खरेदी करताना त्याची शुद्धता हा महत्त्वाचा मुद्दा असतो. बाजारात प्रामुख्याने २२ कॅरेट आणि २४ कॅरेट सोने उपलब्ध असते. प्रत्येक ग्राहकाने सोने खरेदी करताना त्याच्या शुद्धतेबद्दल जागरूक असणे आवश्यक आहे. २४ कॅरेट सोने हे ९९.९% शुद्ध असते, तर २२ कॅरेट सोने अंदाजे ९१% शुद्ध असते.
२२ कॅरेट सोन्यामध्ये तांबे, चांदी, जस्त यांसारख्या इतर धातूंचे ९% मिश्रण असते. हे मिश्रण दागिने बनवण्यासाठी आवश्यक असते कारण ते दागिन्यांना मजबुती प्रदान करते. याउलट, २४ कॅरेट सोने जरी पूर्णपणे शुद्ध असले, तरी त्यापासून दागिने बनवणे अव्यवहार्य ठरते. त्याचे कारण म्हणजे शुद्ध सोने अत्यंत मऊ असते आणि सहजपणे वाकते किंवा त्याचा आकार बदलतो. म्हणूनच बहुतेक सराफा दुकानदार २२ कॅरेट सोन्याचे दागिने विक्रीसाठी ठेवतात.
गुंतवणूक म्हणून सोन्याचे महत्त्व सोने ही केवळ दागिन्यांपुरती मर्यादित गुंतवणूक नाही. आर्थिक अनिश्चिततेच्या काळात सोने हे सुरक्षित गुंतवणुकीचे साधन म्हणून ओळखले जाते. महागाई, चलनाचे अवमूल्यन किंवा राजकीय अस्थिरता अशा परिस्थितीत सोन्याची किंमत वाढण्याची शक्यता असते. त्यामुळेच अनेक गुंतवणूकदार आपल्या गुंतवणूक पोर्टफोलिओमध्ये सोन्याला महत्त्वाचे स्थान देतात.
बाजारपेठेतील स्थिती सध्याच्या बाजारपेठेत सोन्याची मागणी विविध कारणांमुळे प्रभावित होते. लग्नसराई, सण-उत्सव, आंतरराष्ट्रीय घडामोडी, डॉलरची किंमत यांसारखे घटक सोन्याच्या किमतींवर परिणाम करतात. तज्ज्ञांच्या मते, जागतिक अर्थव्यवस्थेतील अनिश्चितता कायम असल्याने सोन्याची मागणी कायम राहण्याची शक्यता आहे.
ग्राहकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना सोने खरेदी करताना ग्राहकांनी काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे. प्रथम, नामांकित सराफा दुकानांमधूनच खरेदी करावी. दुसरे, हॉलमार्क असलेले दागिने खरेदी करावेत. तिसरे, बिल आणि शुद्धतेचे प्रमाणपत्र घेणे अत्यावश्यक आहे. चौथे, सोन्याच्या दैनंदिन किमतींची माहिती ठेवावी आणि योग्य वेळी खरेदी करावी.
सोने हे केवळ दागिना नसून ते एक महत्त्वपूर्ण आर्थिक मालमत्ता आहे. भारतीय संदर्भात सोन्याला सामाजिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व आहे. येत्या काळात सोन्याच्या किमती स्थिर राहण्याची शक्यता असली तरी, गुंतवणूकदारांना मध्यम परतावा मिळू शकतो. सोने खरेदी करताना त्याची शुद्धता, किंमत आणि प्रामाणिकता या बाबींकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे. योग्य माहिती आणि विचारपूर्वक निर्णय घेतल्यास सोन्यातील गुंतवणूक नक्कीच फायदेशीर ठरू शकते.
