BSNL 4G network भारतीय दूरसंचार क्षेत्रात नवी क्रांती घडवून आणण्याच्या दिशेने सरकारी टेलिकॉम कंपनी भारत संचार निगम लिमिटेड (BSNL) महत्त्वपूर्ण पाऊले उचलत आहे. डिजिटल भारताच्या स्वप्नाला साकार करण्यासाठी BSNL आता नवीन तंत्रज्ञान आणि सेवांसह सज्ज होत आहे. विशेषतः eSIM सेवा आणि देशव्यापी 4G नेटवर्कच्या विस्ताराची योजना कंपनीने आखली आहे, जी देशाच्या दूरसंचार क्षेत्रात एक नवे पर्व सुरू करणार आहे.
BSNL ची ही महत्त्वाकांक्षी योजना पुढील वर्षाच्या मार्चपर्यंत eSIM सेवा सुरू करण्यापासून आरंभ होणार आहे. इलेक्ट्रॉनिक सिम किंवा eSIM ही एक अत्याधुनिक तंत्रज्ञान आहे, जी पारंपरिक भौतिक सिम कार्डची जागा घेणार आहे. यानंतर जूनपर्यंत संपूर्ण देशभर 4G नेटवर्क उपलब्ध करून देण्याचे कंपनीचे लक्ष्य आहे. या योजनेमुळे देशातील दुर्गम भागातील नागरिकांनाही उच्च गती इंटरनेट सेवेचा लाभ मिळणार आहे.
गेल्या काही वर्षांत BSNL ने आपल्या व्यवसायात लक्षणीय सुधारणा केली आहे. टेलिकॉम मंत्री ज्योतिरादित्य सिंधिया यांच्या म्हणण्यानुसार, कंपनीची आर्थिक स्थिती सुधारत असून, गेल्या तीन-चार वर्षांत कंपनीचा महसूल 12 टक्क्यांनी वाढला आहे. याच कालावधीत कंपनीचा खर्च दोन टक्क्यांनी कमी झाला आहे, जे कंपनीच्या कार्यक्षम व्यवस्थापनाचे द्योतक आहे. विशेष म्हणजे, गेल्या तीन वर्षांत कंपनी EBIDTA मध्ये सकारात्मक राहिली असून, कंपनीचा ऑपरेटिंग प्रॉफिट सुमारे 2,300 कोटी रुपयांपर्यंत पोहोचला आहे.
BSNL ची बाजारातील स्थिती मजबूत करण्यासाठी कंपनीने आपल्या नेटवर्क विस्ताराची योजना आखली आहे. पुढील वर्षी जूनपर्यंत एक लाख टावर उभारण्याचे कंपनीचे लक्ष्य आहे. या टावर्समुळे देशभरात 4G सेवेचा विस्तार होईल आणि ग्राहकांना अधिक चांगली सेवा मिळेल. विशेष म्हणजे, कंपनीने सध्याच्या काळात टॅरिफ वाढवण्याची कोणतीही योजना नसल्याचे स्पष्ट केले आहे, जे ग्राहकांसाठी दिलासादायक आहे.
BSNL ची ही प्रगती महत्त्वाची असली तरी, खाजगी टेलिकॉम कंपन्यांच्या तुलनेत काही आव्हाने आहेत. Bharti Airtel आणि Reliance Jio यांसारख्या कंपन्यांनी आधीच देशभरात 5G नेटवर्क उपलब्ध करून दिले आहे. या स्पर्धेत BSNL मागे असली तरी, कंपनीने पुढील वर्षी 5G सेवा सुरू करण्याची योजना आखली आहे. कमी दरातील टॅरिफ आणि विस्तृत नेटवर्क कव्हरेजमुळे गेल्या काही महिन्यांत BSNL च्या ग्राहकसंख्येत वाढ झाली आहे.
भारताच्या दूरसंचार क्षेत्रात स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा वापर वाढवण्यासाठी संसदीय पॅनेलने महत्त्वपूर्ण शिफारशी केल्या आहेत. जगात केवळ चार देश आहेत जे मोबाइल नेटवर्कसाठी स्वतःचे तंत्रज्ञान स्टॅक वापरतात, आणि भारत या यादीत सामील होण्याची महत्त्वाकांक्षा बाळगत आहे. यासाठी BSNL ला स्वदेशी 4G स्टॅकचा वापर करताना विदेशी कंपन्यांकडून तांत्रिक सहाय्य घेण्याची शिफारस करण्यात आली आहे. टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस (TCS) ने या प्रकल्पासाठी एक तंत्रज्ञान कन्सोर्शियम उपलब्ध करून दिले आहे.
टेलिकॉम मंत्री सिंधिया यांच्या मते, भारतासारख्या विशाल देशासाठी तीन-चार मजबूत टेलिकॉम कंपन्यांची आवश्यकता आहे. BSNL ची सध्याची प्रगती आणि भविष्यातील योजना या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण आहेत. विशेषतः ग्रामीण भागात BSNL ची उपस्थिती आणि परवडणारे दर यामुळे डिजिटल विभाजन कमी करण्यास मदत होईल.
BSNL ची ही डिजिटल क्रांती केवळ तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रातील प्रगतीच नव्हे, तर देशाच्या डिजिटल सक्षमीकरणाचा एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे. eSIM सेवा, देशव्यापी 4G नेटवर्क, आणि भविष्यातील 5G सेवा या माध्यमातून BSNL भारताच्या डिजिटल क्रांतीत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावणार आहे. कंपनीची आर्थिक स्थिती सुधारत असणे, ग्राहकसंख्या वाढत असणे, आणि नवीन तंत्रज्ञानाचा स्वीकार या सर्व बाबी BSNL च्या उज्ज्वल भविष्याचे संकेत देतात. स्वदेशी तंत्रज्ञानाच्या विकासासह, BSNL भारताच्या दूरसंचार क्षेत्रात नवे मानदंड स्थापित करण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे.
