ATM change update; आजच्या डिजिटल युगात बँकिंग क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात बदल होत आहेत. विशेषतः एटीएम वापराच्या नियमांमध्ये स्टेट बँक ऑफ इंडियाने (एसबीआय) काही महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत, जे सर्व ग्राहकांना जाणून घेणे आवश्यक आहे. या लेखात आपण एसबीआय एटीएम ट्रांझॅक्शन संबंधित नवीन नियम आणि त्यांचा ग्राहकांवर होणारा परिणाम याविषयी सविस्तर माहिती घेणार आहोत.
डेबिट कार्ड वापराची वाढती प्रवृत्ती: गेल्या काही वर्षांत डेबिट कार्डचा वापर प्रचंड प्रमाणात वाढला आहे. रोख रक्कम बाळगण्याऐवजी अधिकाधिक लोक डेबिट कार्डचा वापर करत आहेत. मात्र, या सुविधेसाठी काही नियम आणि शुल्क आकारले जातात, जे वेळोवेळी बदलत असतात. एसबीआयने नुकतेच एटीएम ट्रांझॅक्शनसाठी नवीन नियम जाहीर केले आहेत, जे ग्राहकांच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे आहेत.
खाते शिल्लकीनुसार शुल्क आकारणी: एसबीआयच्या नवीन नियमांनुसार, ग्राहकांच्या खात्यातील सरासरी मासिक शिल्लकीनुसार (Average Monthly Balance) एटीएम शुल्क आकारले जाते. जर एखाद्या ग्राहकाच्या बचत खात्यात किमान 25,000 रुपयांची सरासरी मासिक शिल्लक असेल, तर त्यांना एसबीआयच्या एटीएममधून पैसे काढण्यासाठी कोणतेही अतिरिक्त शुल्क भरावे लागत नाही. मात्र, इतर बँकांच्या एटीएममधून मोफत व्यवहार करण्यासाठी खात्यात किमान 1 लाख रुपयांची शिल्लक आवश्यक आहे.
मेट्रो आणि नॉन-मेट्रो शहरांमधील फरक: एसबीआयने मेट्रो आणि नॉन-मेट्रो शहरांसाठी वेगवेगळे नियम ठेवले आहेत. मेट्रो शहरांमध्ये इतर बँकांच्या एटीएममधून महिन्याला तीन मोफत व्यवहार करता येतात, तर नॉन-मेट्रो शहरांमध्ये ही मर्यादा सहा व्यवहारांपर्यंत आहे. या मर्यादेपेक्षा जास्त व्यवहार केल्यास अतिरिक्त शुल्क आकारले जाते.
अतिरिक्त व्यवहार शुल्क: मोफत व्यवहारांची मर्यादा ओलांडल्यानंतर, एसबीआयच्या एटीएममधून केलेल्या प्रत्येक व्यवहारासाठी 10 रुपये अधिक जीएसटी आकारला जातो. इतर बँकांच्या एटीएममधून केलेल्या अतिरिक्त व्यवहारांसाठी 20 रुपये अधिक जीएसटी भरावा लागतो. हे शुल्क प्रत्येक व्यवहारासाठी वेगळे आकारले जाते.
विशेष सवलती आणि सुविधा: ज्या ग्राहकांच्या खात्यात 25,000 रुपयांपेक्षा जास्त सरासरी मासिक शिल्लक असते, त्यांना दरमहा पाच मोफत व्यवहारांची सुविधा मिळते. विशेष म्हणजे, खात्यात यापेक्षा जास्त रक्कम असल्यास, व्यवहारांवर कोणतीही संख्यात्मक मर्यादा नसते. मात्र, इतर बँकांच्या एटीएममधून मोफत व्यवहार करण्यासाठी खात्यात किमान 1 लाख रुपयांची शिल्लक असणे आवश्यक आहे.
ग्राहकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना:
- एटीएम वापरताना नेहमी किमान शिल्लकीची आवश्यकता लक्षात ठेवावी.
- शक्यतो स्वतःच्या बँकेच्या एटीएमचा वापर करावा, जेणेकरून अतिरिक्त शुल्क टाळता येईल.
- मासिक व्यवहार मर्यादा लक्षात ठेवून त्यानुसार नियोजन करावे.
- महत्त्वाच्या व्यवहारांसाठी मोफत ट्रांझॅक्शन्स राखून ठेवाव्यात.
डिजिटल पेमेंट पर्यायांचा विचार: एटीएम व्यवहारांवरील मर्यादा आणि शुल्क टाळण्यासाठी, ग्राहकांनी डिजिटल पेमेंट पर्यायांचा विचार करावा. यूपीआय, नेट बँकिंग, मोबाइल बँकिंग यासारख्या पर्यायांमुळे रोख रकमेची गरज कमी होते आणि व्यवहार शुल्कही वाचू शकते.
B बँकिंग क्षेत्रात तंत्रज्ञानाचा वापर वाढत असल्याने, एटीएम व्यवहारांच्या नियमांमध्येही वेळोवेळी बदल होत राहणार आहेत. ग्राहकांनी या बदलांची माहिती ठेवून त्यानुसार आपले आर्थिक नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे.
एसबीआयच्या नवीन एटीएम ट्रांझॅक्शन नियमांमुळे ग्राहकांना आपल्या बँकिंग व्यवहारांचे अधिक काळजीपूर्वक नियोजन करावे लागणार आहे. खात्यातील किमान शिल्लक, मोफत व्यवहारांची मर्यादा आणि अतिरिक्त शुल्क यांचा विचार करून व्यवहार केल्यास अनावश्यक खर्च टाळता येईल. डिजिटल पेमेंट पर्यायांचा वापर वाढवून देखील ग्राहक आपले बँकिंग व्यवहार अधिक किफायतशीर करू शकतात.
या नवीन नियमांमुळे एका बाजूला बँकेचे व्यवहार अधिक सुव्यवस्थित होतील, तर दुसऱ्या बाजूला ग्राहकांना आपल्या खर्चाचे नियोजन करण्यास मदत होईल. सर्व ग्राहकांनी या नियमांची योग्य ती दखल घेऊन त्यानुसार आपले बँकिंग व्यवहार नियोजित करणे महत्त्वाचे आहे.
