Farmer ID; भारतीय शेतीक्षेत्रात डिजिटल क्रांती घडवून आणण्याच्या दृष्टीने केंद्र सरकारने महत्त्वाकांक्षी पाऊल उचलले आहे. शेतकऱ्यांना शासकीय योजनांचा लाभ सुलभतेने मिळावा, या उद्देशाने अॅग्रिस्टॅक (Agristack) या डिजिटल पब्लिक इन्फ्रास्ट्रक्चर फॉर अॅग्रिकल्चर योजनेची अंमलबजावणी राज्यात सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांचे डिजिटल सक्षमीकरण होऊन त्यांना विविध शासकीय योजनांचा लाभ जलद गतीने मिळणार आहे.
भुसावळ तालुक्यात योजनेची सुरुवात
भुसावळ तालुक्यात या महत्त्वपूर्ण योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी विशेष पावले उचलण्यात आली आहेत. २० जानेवारी २०२५ रोजी उपविभागीय अधिकारी भुसावळ यांच्या कार्यालयात एक महत्त्वपूर्ण बैठक आयोजित करण्यात आली. या बैठकीच्या अध्यक्षस्थानी भुसावळचे तहसीलदार होते. बैठकीमध्ये ग्राम महसूल अधिकारी, ग्रामपंचायत अधिकारी, कृषी सहाय्यक आणि सेवा केंद्र चालक यांना योजनेविषयी सविस्तर प्रशिक्षण देण्यात आले.
फार्मर आयडी – डिजिटल शेतीचे प्रवेशद्वार
अॅग्रिस्टॅक योजनेचा मुख्य आधारस्तंभ म्हणजे ‘फार्मर आयडी’ ही संकल्पना आहे. प्रत्येक शेतकरी खातेदाराला एक विशिष्ट फार्मर आयडी दिला जाणार आहे. हा आयडी म्हणजे शेतकऱ्यांसाठी डिजिटल जगातील एक विशेष ओळखपत्र ठरणार आहे. भुसावळ तालुक्यात एकूण २५,४०० खातेदारांची फार्मर आयडी तयार करण्याची महत्त्वाकांक्षी मोहीम हाती घेण्यात आली आहे.
योजनेचे विविध लाभ
फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांना अनेक महत्त्वपूर्ण योजनांचा लाभ सहज आणि जलद गतीने मिळणार आहे:
पीएम किसान सन्मान निधी योजना: शेतकऱ्यांना थेट त्यांच्या खात्यात आर्थिक मदत मिळणे सुलभ होणार आहे.
पीक विमा योजना: नैसर्गिक आपत्तीपासून संरक्षण मिळवण्यासाठी पीक विम्याचा लाभ सहज उपलब्ध होणार आहे.
पीक कर्ज: शेतीसाठी आवश्यक असणारे कर्ज मिळवण्याची प्रक्रिया सुलभ होणार आहे.
नुकसान भरपाई अनुदान: डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर (DBT) द्वारे थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा होणार आहे.
हवामान माहिती: अचूक हवामान अंदाज आणि संबंधित माहिती शेतकऱ्यांना सहज उपलब्ध होणार आहे.
मृदा आरोग्य: जमिनीच्या आरोग्याबाबत महत्त्वपूर्ण माहिती आणि सल्ला मिळणार आहे.
पीक सल्ला: विविध पिकांबाबत तज्ज्ञांचा सल्ला आणि मार्गदर्शन उपलब्ध होणार आहे.
नोंदणी प्रक्रिया
फार्मर आयडीसाठी नोंदणी करण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी ठेवण्यात आली आहे. शेतकऱ्यांना केवळ दोनच गोष्टींची आवश्यकता आहे: १. आधार कार्ड २. आधार कार्डशी संलग्नित मोबाईल क्रमांक
नोंदणीसाठी गावपातळीवर विविध सुविधा उपलब्ध करून देण्यात आल्या आहेत:
- तलाठी कार्यालय
- महा ई-सेवा केंद्र
- ग्रामपंचायत संग्राम केंद्र
- CSC केंद्र
विशेष मोहीम
२१ जानेवारी २०२५ पासून भुसावळ तालुक्यातील सर्व गावांमध्ये विशेष शिबिरांचे आयोजन करण्यात आले आहे. या कॅम्प मोडद्वारे जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. भुसावळचे तहसीलदार यांनी सर्व शेतकऱ्यांना या विशेष शिबिरांचा लाभ घेण्याचे आवाहन केले आहे.
भविष्यातील फायदे
अॅग्रिस्टॅक योजना ही केवळ एक डिजिटल प्लॅटफॉर्म नसून ती शेतकऱ्यांच्या सक्षमीकरणाचे एक प्रभावी माध्यम ठरणार आहे. या योजनेमुळे:
- शासकीय योजनांचा लाभ थेट शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचणार आहे
- मध्यस्थांची गरज कमी होणार आहे
- वेळेची आणि पैशांची बचत होणार आहे
- शेतीविषयक निर्णय घेण्यास मदत होणार आहे
- डिजिटल तंत्रज्ञानाचा वापर वाढणार आहे
अॅग्रिस्टॅक योजना ही भारतीय शेतीक्षेत्रातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा आहे.
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना डिजिटल क्रांतीचा भागीदार बनवून त्यांचे जीवन सुकर करण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. भुसावळ तालुक्यातील प्रशासन या योजनेची यशस्वी अंमलबजावणी करण्यासाठी कटिबद्ध आहे. सर्व शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घेऊन स्वतःचे डिजिटल सक्षमीकरण करावे, असे आवाहन प्रशासनाकडून करण्यात आले आहे.
