farmers crop insurance; केंद्र सरकारने शेतकरी बांधवांसाठी एक महत्वपूर्ण निर्णय घेतला असून, रब्बी हंगामातील पिकांच्या विमा उतरवण्याच्या अंतिम मुदतीत वाढ केली आहे. या निर्णयामुळे देशभरातील लाखो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे. प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतर्गत ही मुदतवाढ देण्यात आली असून, आता शेतकरी 10 जानेवारी 2025 पर्यंत आपल्या पिकांचा विमा उतरवू शकतील.
योजनेची महत्वपूर्ण वैशिष्ट्ये
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक महत्वपूर्ण सुरक्षा कवच म्हणून काम करत आहे. या योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत:
विमा संरक्षण
प्रतिकूल हवामान परिस्थिती, नैसर्गिक आपत्ती किंवा इतर कारणांमुळे पिकांचे होणारे नुकसान या विम्यामार्फत भरून निघते. योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानीच्या 80 टक्के रक्कम भरपाई म्हणून मिळते.
समाविष्ट पिके
2024-25 च्या रब्बी हंगामासाठी विविध महत्वपूर्ण पिकांचा समावेश करण्यात आला आहे:
- सिंचित व बिगर सिंचित गहू
- हरभरा
- जवस
- मसूर
- मोहरी
आर्थिक सुरक्षा
शेतकऱ्यांना विविध नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण मिळते:
- पूर परिस्थिती
- दुष्काळ
- इतर नैसर्गिक आपत्ती
- हवामान बदलामुळे होणारे नुकसान
योजनेचे महत्व आणि फायदे
शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक सुरक्षितता
पीक विमा योजना शेतकऱ्यांना आर्थिक सुरक्षितता प्रदान करते. नैसर्गिक आपत्ती किंवा प्रतिकूल हवामानामुळे पीक हानी झाल्यास, शेतकऱ्यांना त्यांच्या नुकसानीची भरपाई मिळते. यामुळे त्यांना पुढील हंगामासाठी शेती करण्यास मदत होते.
व्यापक संरक्षण
या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना विविध प्रकारच्या नुकसानीपासून संरक्षण मिळते. पेरणीपासून ते कापणीपर्यंतच्या सर्व टप्प्यांवर होणाऱ्या नुकसानीचा विचार केला जातो. यामुळे शेतकऱ्यांना सर्वांगीण सुरक्षा मिळते.
परवडणारा विमा
सरकारी अनुदानामुळे विमा हप्ता शेतकऱ्यांना परवडण्याजोगा ठेवला आहे. यामुळे लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांनाही या योजनेचा लाभ घेणे शक्य होते.
मुदतवाढीचे महत्व
शेतकऱ्यांना अधिक संधी
31 डिसेंबर 2024 ऐवजी आता 10 जानेवारी 2025 पर्यंत मुदत वाढवल्याने, अधिक शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ घेता येईल. विशेषतः ज्या शेतकऱ्यांना आधीच्या मुदतीत विमा उतरवता आला नाही, त्यांना आता ही संधी मिळणार आहे.
जागरूकता वाढवण्यास वेळ
या वाढीव कालावधीत शेतकऱ्यांमध्ये योजनेबद्दल अधिक जागरूकता निर्माण करता येईल. स्थानिक प्रशासन आणि कृषी विभागाला शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचण्यास अधिक वेळ मिळेल.
शेतकऱ्यांसाठी महत्वपूर्ण सूचना
तात्काळ कृती आवश्यक
जरी मुदतवाढ दिली असली तरी, शेतकऱ्यांनी शक्यतो लवकरात लवकर विमा उतरवणे महत्वाचे आहे. यामुळे कोणत्याही तांत्रिक अडचणी किंवा इतर समस्या असल्यास त्या सोडवण्यास पुरेसा वेळ मिळेल.
