Gas cylinder prices; नवीन वर्षाच्या सुरुवातीलाच देशातील नागरिकांसाठी एक महत्त्वाची आणि आनंददायी बातमी समोर आली आहे. 1 जानेवारी 2025 पासून घरगुती आणि व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किंमतींमध्ये लक्षणीय बदल झाला आहे. विशेषतः व्यावसायिक क्षेत्रातील वापरकर्त्यांसाठी ही बातमी दिलासादायक ठरली आहे. गेल्या काही महिन्यांपासून सातत्याने वाढत असलेल्या किंमतींना आता विराम मिळाला आहे.
घरगुती गॅस वापरकर्त्यांसाठी स्थिर दर घरगुती वापरासाठी असलेल्या 14.2 किलो एलपीजी सिलेंडरच्या किंमती एप्रिल 2024 पासून स्थिर राहिल्या आहेत. मार्च 2024 मध्ये सरकारने घरगुती गॅस दरात कपात केल्यानंतर, किंमती 1100 रुपयांच्या खाली आल्या होत्या. सध्या देशाच्या प्रमुख महानगरांमध्ये घरगुती गॅसचे दर पुढीलप्रमाणे आहेत – राजधानी दिल्लीत 803 रुपये, आर्थिक राजधानी मुंबईत 802.50 रुपये, कोलकत्यात 829 रुपये, आणि चेन्नईत 818.50 रुपये. विशेष म्हणजे उज्ज्वला योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांना प्रति सिलेंडर 300 रुपयांची अतिरिक्त सबसिडी मिळत आहे.
व्यावसायिक गॅस दरात मोठी घट
व्यावसायिक क्षेत्रासाठी वापरल्या जाणाऱ्या 19 किलो एलपीजी सिलेंडरच्या किंमतीत लक्षणीय घट झाली आहे. जुलै 2024 पासून सातत्याने वाढत असलेल्या किंमतींना आता पहिल्यांदाच ब्रेक लागला आहे. सहा महिन्यांनंतर पहिल्यांदाच व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किंमतीत घसरण दिसून आली आहे. दिल्लीत 14.5 रुपयांची घट होऊन नवीन दर 1,804 रुपये झाला आहे. कोलकत्यात सर्वाधिक 16 रुपयांची घट नोंदवली गेली असून, तेथील नवीन दर 1,911 रुपये आहे. मुंबईत 15 रुपयांची घट होऊन दर 1,756 रुपयांवर स्थिरावला आहे, तर चेन्नईत 14.5 रुपयांची घट होऊन दर 1,966 रुपये झाला आहे.
मागील काळातील दरवाढीचा आढावा
गेल्या पाच महिन्यांच्या कालावधीत व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किंमतीत मोठी वाढ झाली होती. जुलै ते डिसेंबर 2024 या कालावधीत दिल्लीत 172.5 रुपयांची एकूण वाढ नोंदवली गेली. कोलकत्ता आणि चेन्नईत 171 रुपयांची वाढ झाली, तर मुंबईत सर्वाधिक 173 रुपयांनी दर वाढले. डिसेंबर 2024 मध्ये सलग पाचव्यांदा दरवाढ करण्यात आली होती, ज्यामध्ये प्रति सिलेंडर 16.50 रुपयांची वाढ करण्यात आली होती.
प्रभाव आणि परिणाम
किंमतींमधील या बदलांचा सर्वाधिक प्रभाव लघु व्यावसायिकांवर पडला आहे. विशेषतः हॉटेल व्यवसाय, छोटे खाद्यपदार्थ विक्रेते, आणि रेस्टॉरंट चालकांना याचा मोठा फटका बसला होता. गेल्या पाच महिन्यांत झालेल्या सातत्यपूर्ण दरवाढीमुळे त्यांचे उत्पादन खर्च वाढले होते. नव्या वर्षात झालेली ही किंमत कपात त्यांच्यासाठी दिलासादायक ठरली आहे.
सरकारी धोरण आणि पुढील दिशा
सरकारने घरगुती गॅस वापरकर्त्यांसाठी किंमती स्थिर ठेवण्याचा निर्णय घेतला आहे. उज्ज्वला योजनेच्या माध्यमातून गरीब कुटुंबांना दिली जाणारी सबसिडी सुरूच ठेवली आहे. व्यावसायिक गॅस दरातील ही घट आंतरराष्ट्रीय बाजारातील किंमती आणि देशांतर्गत मागणी-पुरवठा यांच्या संतुलनातून आली आहे.
भविष्यातील अपेक्षा व्यावसायिक क्षेत्रातील वापरकर्त्यांना आशा आहे की पुढील काळात किंमती आणखी स्थिर राहतील. आंतरराष्ट्रीय बाजारातील एलपीजी दरांचा थेट परिणाम देशांतर्गत किंमतींवर होत असल्याने, जागतिक बाजारातील उतार-चढाव महत्त्वाचा ठरणार आहे. सरकारकडून अशी अपेक्षा आहे की किंमती नियंत्रणात ठेवण्यासाठी योग्य ती पावले उचलली जातील.
नवीन वर्षाच्या सुरुवातीला झालेला हा दर बदल विशेषतः व्यावसायिक क्षेत्रासाठी सकारात्मक संकेत आहे. घरगुती वापरकर्त्यांसाठी किंमती स्थिर राहिल्या असून, उज्ज्वला योजनेच्या लाभार्थ्यांना मिळणारी सबसिडी त्यांच्यासाठी दिलासादायक आहे. आगामी काळात सरकार आणि तेल कंपन्यांकडून अशाच प्कारच्या ग्राहकहिताय निर्णयांची अपेक्षा आहे, जेणेकरून सर्वसामान्य नागरिक आणि व्यावसायिकांना दिलासा मिळेल.