gold and silver price; आज, 15 जानेवारी 2025 रोजी, भारतीय बाजारपेठेत सोने आणि चांदीच्या किमतींमध्ये लक्षणीय वाढ नोंदवली गेली आहे. या वाढीचा सखोल अभ्यास करताना अनेक महत्त्वपूर्ण बाबी समोर येत आहेत. विशेषतः सोन्याच्या विविध प्रकारांमधील किंमत वाढ आणि देशभरातील विविध शहरांमधील दरांमधील तफावत हे विशेष अभ्यासाचे विषय ठरत आहेत.
सर्वप्रथम सोन्याच्या दरांकडे पाहिले असता, 22 कॅरेट सोन्याचा दर प्रति ग्रॅम ₹7,286 वर पोहोचला आहे, तर 24 कॅरेट सोन्याचा दर प्रति ग्रॅम ₹7,948 इतका नोंदवला गेला आहे. मागील दिवशी म्हणजेच 10 जानेवारी 2025 रोजी हेच दर अनुक्रमे ₹7,285 आणि ₹7,947 होते. या आकडेवारीवरून स्पष्ट होते की, जरी वाढ किरकोळ स्वरूपाची असली, तरी सातत्याने उर्ध्वगामी कल कायम आहे.
चांदीच्या बाबतीत देखील किंमतवाढ दिसून येत आहे. सध्या चांदीचा दर प्रति ग्रॅम ₹93.60 असून, प्रति किलो दर ₹93,600 इतका आहे. या दरवाढीचा थेट परिणाम लहान गुंतवणूकदार आणि दागिने खरेदीदारांवर होत आहे.
विविध कॅरेट सोन्याच्या दरांचे विश्लेषण करताना असे दिसते की, 10 ग्रॅम वजनासाठी 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹72,860, 24 कॅरेट सोन्याचा दर ₹79,480, तर 18 कॅरेट सोन्याचा दर ₹59,620 इतका आहे. हे दर दर्शवतात की उच्च शुद्धतेच्या सोन्याची किंमत अधिक असते, जे स्वाभाविकच आहे.
भारतातील विविध प्रमुख शहरांमधील सोन्याच्या दरांचे विश्लेषण केल्यास काही महत्त्वपूर्ण निरीक्षणे समोर येतात. चंदीगड, दिल्ली, जयपूर आणि लखनौ सारख्या उत्तर भारतीय शहरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹73,010 प्रति 10 ग्रॅम इतका आहे, जो इतर शहरांपेक्षा किंचित जास्त आहे. याच शहरांमध्ये 24 कॅरेट सोन्याचा दर ₹79,630 तर 18 कॅरेट सोन्याचा दर ₹59,740 इतका आहे.
दुसरीकडे, मुंबई, पुणे, बंगळुरू, चेन्नई, हैदराबाद, कोलकाता, केरळ आणि नागपूर सारख्या शहरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹72,860, 24 कॅरेट सोन्याचा दर ₹79,480 आणि 18 कॅरेट सोन्याचा दर ₹59,620 इतका आहे. या दरांमधील तफावत प्रामुख्याने स्थानिक कर, वाहतूक खर्च आणि मागणी-पुरवठा यांच्या संतुलनावर अवलंबून आहे.
नाशिक आणि सूरत या शहरांमध्ये मात्र वेगळेच चित्र दिसते. नाशिकमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹72,890, 24 कॅरेट चा ₹79,510 आणि 18 कॅरेट चा ₹59,650 आहे. तर सूरतमध्ये हे दर अनुक्रमे ₹72,910, ₹79,530 आणि ₹59,660 इतके आहेत.
सोन्याच्या विविध प्रकारांची उपयोगिता समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. 22 कॅरेट सोने हे प्रामुख्याने दागिने बनवण्यासाठी वापरले जाते. याचे कारण म्हणजे यात 91.6% शुद्ध सोने असते आणि उर्वरित 8.4% इतर धातूंचे मिश्रण असते, जे दागिन्यांना आवश्यक असणारी मजबुती प्रदान करते. 24 कॅरेट सोने हे 99.9% शुद्ध असते आणि प्रामुख्याने गुंतवणुकीसाठी वापरले जाते. मात्र शुद्ध स्वरूपात असल्याने ते मऊ असते आणि दागिने बनवण्यास फारसे उपयुक्त नाही.
सध्याच्या बाजारपेठेतील स्थितीचे विश्लेषण करताना असे दिसते की, जागतिक अर्थव्यवस्थेतील अनिश्चितता, चलनवाढ, आंतरराष्ट्रीय राजकीय घडामोडी आणि डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य या सर्व घटकांचा प्रभाव सोन्याच्या किमतींवर पडत आहे. विशेषतः भारतीय संदर्भात, लग्नसराई आणि सणासुदीच्या काळात सोन्याची मागणी वाढते, जी किंमतींवर परिणाम करते.
गुंतवणूकदार आणि सामान्य नागरिकांसाठी काही महत्त्वाच्या सूचना:
सोने खरेदी करताना स्थानिक बाजारातील दर तपासणे आवश्यक आहे. विश्वसनीय ज्वेलर्स किंवा बँकांमधूनच खरेदी करावी. सोन्याची शुद्धता प्रमाणपत्र असलेल्या दागिन्यांवरच भर द्यावा. गुंतवणुकीच्या दृष्टीने दीर्घकालीन योजना आखून त्यानुसार खरेदी करावी.
असे म्हणता येईल की, सोने आणि चांदीच्या किमतींमधील वाढ ही एक सातत्यपूर्ण प्रक्रिया आहे. मात्र ही वाढ विविध घटकांवर अवलंबून असते. गुंतवणूकदारांनी या सर्व बाबींचा विचार करून आणि बाजारातील चढउतार लक्षात घेऊन निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे. सोने हे केवळ दागिन्यांचे माध्यम नसून ते एक महत्त्वपूर्ण गुंतवणूक साधन देखील आहे, हे लक्षात ठेवणे गरजेचे आहे.
