gold and silver prices; आजच्या आधुनिक काळात सोने हे केवळ दागिन्यांचे माध्यम नसून ते एक महत्त्वाचे गुंतवणूकीचे साधन बनले आहे. भारतीय संस्कृतीमध्ये सोन्याला विशेष स्थान आहे, आणि त्यामुळेच सोन्याच्या किमतींमधील चढ-उतार हा नेहमीच चर्चेचा विषय असतो. आज, 8 फेब्रुवारी 2025 रोजी, आपण सोन्याच्या किमती, त्याची शुद्धता आणि गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वाच्या मुद्द्यांचा सविस्तर आढावा घेऊया.
प्रमुख शहरांमधील सोन्याचे दर; देशातील विविध प्रमुख शहरांमध्ये सोन्याच्या किमतींमध्ये किंचित फरक दिसून येतो.
मुंबई, कोलकाता आणि चेन्नई या महानगरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹77,040 प्रति 10 ग्रॅम इतका आहे, तर 24 कॅरेट सोन्याची किंमत ₹84,040 आहे. दिल्ली आणि जयपूर येथे 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹77,190 असून, 24 कॅरेट सोन्याची किंमत ₹84,190 आहे. अहमदाबाद आणि पटना या शहरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याचा दर ₹77,090 आणि 24 कॅरेट सोन्याचा दर ₹84,090 नोंदवला गेला आहे.
सोन्याची शुद्धता आणि हॉलमार्किंगचे महत्त्व; सोन्याची खरेदी करताना त्याची शुद्धता हा सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे. हॉलमार्किंग हे सोन्याच्या शुद्धतेचे प्रमाणित मापदंड आहे. 22 कॅरेट सोन्यामध्ये नियमानुसार 91.6% शुद्धता असणे आवश्यक आहे. परंतु काही प्रकरणांमध्ये या शुद्धतेमध्ये 89-90% पर्यंत घट आढळते, आणि तरीही ते 22 कॅरेट म्हणून विकले जाते. म्हणूनच ग्राहकांनी दागिने खरेदी करताना हॉलमार्कची तपासणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
हॉलमार्क क्रमांकांचे वर्गीकरण सोन्याच्या शुद्धतेनुसार विविध हॉलमार्क क्रमांक दिले जातात:
- 999 हॉलमार्क 24 कॅरेट सोन्यासाठी असून, यात 99.9% शुद्धता असते
- 916 हॉलमार्क 22 कॅरेट सोन्यासाठी वापरला जातो, ज्यात 91.6% शुद्धता असते
- 750 हॉलमार्क 18 कॅरेट सोन्यासाठी असून, यात 75% शुद्धता असते
- 585 हॉलमार्क 14 कॅरेट सोन्यासाठी वापरला जातो, ज्यात 58.5% शुद्धता असते
2024 मधील जागतिक सोन्याची मागणी मागील वर्षी, म्हणजेच 2024 मध्ये, जागतिक स्तरावर सोन्याची मागणी स्थिर राहिली. या काळात केंद्रीय बँकांनी एकूण 1,044.6 टन सोन्याची खरेदी केली, जे त्यांच्या गोल्ड रिझर्व्हमधील वाढीचे द्योतक आहे. विशेष म्हणजे, सोन्यात गुंतवणूक करणाऱ्यांची संख्या लक्षणीय वाढली असून, एकूण मागणी 25% वाढून 1,179.5 टन पर्यंत पोहोचली.
गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वाच्या सूचना सोने खरेदी करताना गुंतवणूकदारांनी काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे:
- हॉलमार्कची तपासणी: सोन्याच्या दागिन्यांवर हॉलमार्क असल्याची खात्री करा. हॉलमार्क नसलेले दागिने खरेदी करणे टाळा, कारण त्यामध्ये शुद्धतेची हमी नसते.
- बाजारभावाची माहिती: खरेदीपूर्वी विविध ज्वेलर्सकडून किमतींची माहिती घ्या. यामुळे योग्य किमतीत खरेदी करता येईल आणि अवाजवी दर आकारणीपासून बचाव होईल.
- कागदपत्रांची पूर्तता: खरेदीचे अधिकृत बिल आणि सोन्याच्या शुद्धतेचे प्रमाणपत्र घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. ही कागदपत्रे भविष्यात विक्री किंवा कर्जासाठी उपयोगी पडतात.
भविष्यातील संधी आणि आव्हाने सध्याच्या आर्थिक वातावरणात सोन्याची गुंतवणूक महत्त्वपूर्ण मानली जाते. मात्र, गुंतवणूकदारांनी काही महत्त्वाच्या बाबींचा विचार करणे आवश्यक आहे:
- बाजारातील चढ-उतार: सोन्याच्या किमती जागतिक घडामोडींवर अवलंबून असतात. त्यामुळे योग्य वेळी खरेदी-विक्री करणे महत्त्वाचे आहे.
- दीर्घकालीन गुंतवणूक: सोन्यात गुंतवणूक करताना दीर्घकालीन दृष्टिकोन ठेवणे फायदेशीर ठरते. अल्पकालीन नफ्यासाठी वारंवार खरेदी-विक्री करणे टाळावे.
- विविधीकरण: संपूर्ण गुंतवणूक केवळ सोन्यात न करता, इतर साधनांमध्येही विभागून ठेवणे योग्य ठरते.
सोने हे भारतीय संस्कृतीचा अविभाज्य भाग असून, ते एक महत्त्वाचे गुंतवणूक साधन देखील आहे. मात्र, सोन्याची खरेदी करताना योग्य ती काळजी घेणे, हॉलमार्कची तपासणी करणे आणि योग्य कागदपत्रे घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. 2024 मधील आकडेवारी दर्शवते की सोन्याची मागणी वाढत आहे, आणि भविष्यातही ही वाढ कायम राहण्याची शक्यता आहे. गुंतवणूकदारांनी सोन्यातील गुंतवणुकीबाबत सजग राहून, योग्य निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.