Gold price today; सोन्याच्या किमतीतील सातत्यपूर्ण वाढीने आता नवा टप्पा गाठला आहे. प्रति दहा ग्रॅम सोन्याने 80 हजार रुपयांचा आकडा ओलांडला असून, चांदीचा भावही प्रतिकिलो एक लाख रुपयांच्या उंबरठ्यावर पोहोचला आहे. या वाढीमागे केवळ मागणी-पुरवठ्याचे अर्थशास्त्र नसून, जागतिक राजकीय आणि आर्थिक घडामोडींचा मोठा प्रभाव आहे.
गेल्या काही महिन्यांत सोन्याच्या किमतीत झालेली वाढ ही अभूतपूर्व आहे. साठ हजार, सत्तर हजार, पंचाहत्तर हजार असे टप्पे पार करत सोन्याने आता 83 हजार रुपयांचा उच्चांक गाठला आहे. ही वाढ केवळ भारतीय बाजारापुरती मर्यादित नसून जागतिक स्तरावर दिसून येत आहे. डिसेंबर 2024 पासून सोन्याच्या किमतीत तीव्र वाढ झाली आहे.
या वाढीमागे अनेक कारणे; सर्वप्रथम, अमेरिकेतील राजकीय वातावरण आणि डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या संभाव्य राष्ट्राध्यक्षपदाची पुनर्निवड यांचा प्रभाव आहे. ट्रम्प यांच्या धोरणांमुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेला धक्के बसण्याची शक्यता वाढली आहे. या अनिश्चिततेमुळे गुंतवणूकदार सोन्यासारख्या सुरक्षित मालमत्तेकडे वळत आहेत.
भारतीय संदर्भात विचार करता, सोन्याची लोकप्रियता अनन्यसाधारण आहे. दरवर्षी भारताला सुमारे 1,000 टनांपेक्षा अधिक सोन्याची आयात करावी लागते. जागतिक स्तरावर सर्वाधिक सोने आयात करणाऱ्या देशांमध्ये भारताचा दुसरा क्रमांक आहे. 2024 मध्ये भारताने 3,772.5 अब्ज रुपयांचे सोने आयात केले. मात्र डॉलरच्या वाढत्या किमतीमुळे आयातीचा खर्चही वाढत चालला आहे.
ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून पाहता, सोन्याच्या किमतीत झालेली वाढ लक्षणीय आहे. 2001 मध्ये सोन्याचा दर केवळ 4,000 रुपये प्रति दहा ग्रॅम होता, तेव्हा डॉलरचे मूल्य 40 रुपये होते. 1947 मध्ये भारत स्वातंत्र्य मिळाला तेव्हा सोन्याची किंमत 50 रुपये प्रति 12 ग्रॅम होती. आज ती 83,000 रुपये प्रति दहा ग्रॅम पर्यंत पोहोचली आहे.
सोन्याबरोबरच चांदीच्या किमतीतही मोठी वाढ झाली आहे. चांदीचा भाव आता 99,500 रुपये प्रतिकिलो पर्यंत पोहोचला आहे. सोने आणि चांदी या दोन्ही धातूंच्या किमतीतील वाढ ही महागाईशी निगडित आहे. शिवाय, जागतिक राजकीय आणि आर्थिक अस्थिरता कायम राहिल्यास या किमती आणखी वाढण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.
सध्याच्या आर्थिक वातावरणात गुंतवणुकीच्या पर्यायांचा विचार करता, शेअर बाजार अस्थिर झाला आहे. विशेषतः जानेवारी 2025 मध्ये भारतीय शेअर बाजारात मोठी घसरण झाली. विदेशी गुंतवणूकदारांकडून मोठ्या प्रमाणात विक्री आणि कंपन्यांच्या कमकुवत तिमाही निकालांमुळे बाजारातील विश्वास डळमळला आहे. रिअल इस्टेट क्षेत्रही महागाईने ग्रस्त आहे. अशा परिस्थितीत सोन्याकडे एक सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून पाहिले जात आहे.
भविष्यातील दृष्टिकोनातून विचार करता, डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या धोरणांचा प्रभाव महत्त्वाचा ठरणार आहे. त्यांच्या ‘ड्रिल बेबी ड्रिल’ धोरणाअंतर्गत अमेरिकेचे स्वतःचे भूमिगत तेल शोधण्याचे प्रयत्न आणि त्यांची टॅरिफ धोरणे यांचा जागतिक अर्थव्यवस्थेवर परिणाम होऊ शकतो. मात्र, ट्रम्प यांच्या धोरणांमध्ये बदल झाल्यास आणि जागतिक अस्थिरता कमी झाल्यास सोने-चांदीच्या किमतींमध्ये घसरण होण्याची शक्यताही नाकारता येत नाही.
दृष्टीने पाहता, सोने-चांदीच्या किमतीतील वाढ ही केवळ मागणी-पुरवठ्याचा परिणाम नसून, त्यामागे जागतिक राजकारण, आर्थिक धोरणे आणि गुंतवणूकदारांची मानसिकता यांचा मोठा प्रभाव आहे. या किमती नियंत्रणात ठेवण्यासाठी जागतिक स्तरावर समन्वित प्रयत्नांची गरज आहे. तोपर्यंत मात्र या मौल्यवान धातूंच्या किमती वाढण्याची शक्यता कायम राहणार आहे
