gold prices; २०२४ हे वर्ष सोने-चांदी बाजारासाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण ठरले. या वर्षभरात सोन्या-चांदीच्या किंमतींमध्ये लक्षणीय चढउतार पाहायला मिळाले, ज्यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांपासून गुंतवणूकदारांपर्यंत सर्वांचेच लक्ष या बाजारपेठेकडे वेधले गेले. या वर्षाच्या शेवटच्या दिवसांमध्ये मागे वळून पाहताना, सोन्या-चांदीच्या किंमतींमधील या चढउतारांचा सविस्तर आढावा घेणे महत्त्वाचे ठरते.
वर्षाची सुरुवात आणि वार्षिक वाढ २०२४ च्या सुरुवातीपासूनच सोन्याच्या दरात वाढ होताना दिसली. ३१ डिसेंबर २०२३ रोजी २४ कॅरेट १० ग्रॅम सोन्याचा दर ६३,३७० रुपये होता. वर्षभरात या किंमतीत मोठी वाढ होऊन, ३० डिसेंबर २०२४ पर्यंत तो ७६,७४० रुपयांपर्यंत पोहोचला. म्हणजेच, एका वर्षात सोन्याच्या दरात जवळपास १३,००० ते १४,००० रुपयांची भरमसाठ वाढ नोंदवली गेली. ही वाढ सर्वसामान्य गुंतवणूकदार आणि सोने खरेदी करू इच्छिणाऱ्या नागरिकांसाठी चिंतेचा विषय ठरली.
सणासुदीच्या काळातील उच्चांक २०२४ मधील सर्वात लक्षणीय काळ म्हणजे गणेशोत्सव आणि दिवाळीचा काळ. या काळात सोन्याच्या दराने नवा उच्चांक गाठला. २४ कॅरेट १० ग्रॅम सोन्याचा दर ८०,००० रुपयांच्या पार गेला. याच काळात चांदीनेही नवा विक्रम नोंदवला, जेव्हा १ किलो चांदीचा दर ९०,००० रुपयांच्या पार पोहोचला. या उच्च किंमतींमुळे सर्वसामान्य नागरिकांसाठी सोने-चांदी खरेदी करणे आर्थिकदृष्ट्या अवघड झाले.
शेवटच्या तिमाहीतील स्थिती वर्षाच्या शेवटच्या महिन्यांमध्ये सोन्याच्या दरात किंचित घसरण दिसली. मागील एका महिन्यात २४ कॅरेट १० ग्रॅम सोन्याचा दर ७६,००० ते ७७,००० रुपयांच्या दरम्यान स्थिरावला. चांदीच्या बाबतीत, किंमती ८८,००० ते ९०,००० रुपयांच्या दरम्यान चढउतार करत राहिल्या. ३० डिसेंबर २०२४ रोजी १ किलो चांदीचा दर ८९,०६० रुपये नोंदवला गेला, जो आठवड्यापूर्वीच्या ८९,०८० रुपयांच्या तुलनेत किंचित कमी होता.
किंमतवाढीची कारणे या वर्षभरात झालेल्या सोने-चांदी दरवाढीमागे अनेक कारणे :
१. जागतिक घडामोडी: आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील अस्थिरता आणि भू-राजकीय तणावांचा थेट परिणाम सोन्याच्या किंमतींवर झाला.
२. लग्नसराईचा हंगाम: भारतीय संस्कृतीत लग्नसमारंभांमध्ये सोन्याला असलेले महत्त्व आणि त्यामुळे वाढलेली मागणी हे देखील किंमतवाढीचे एक प्रमुख कारण ठरले.
३. गुंतवणूकदारांचे आकर्षण: आर्थिक अस्थिरतेच्या काळात सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सोन्याकडे पाहिले जाते, त्यामुळे गुंतवणूकदारांकडून सोन्यात गुंतवणूक वाढली.
४. रुपयाच्या मूल्यात चढउतार: भारतीय रुपयाच्या मूल्यात झालेल्या बदलांचा परिणाम देखील सोन्याच्या किंमतींवर झाला.
भविष्यातील संभाव्य परिणाम सोन्या-चांदीच्या किंमतींमधील ही वाढ अनेक क्षेत्रांवर परिणाम करू शकते:
१. लग्नसराईवरील प्रभाव: वाढत्या किंमतींमुळे लग्नसमारंभांमध्ये सोन्याची खरेदी मर्यादित होऊ शकते.
२. गुंतवणूक धोरणे: छोट्या गुंतवणूकदारांना त्यांची गुंतवणूक धोरणे पुनर्विचार करावी लागू शकतात.
३. दागिना उद्योग: दागिना उद्योगावर याचा नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो, कारण ग्राहकांची खरेदीची क्षमता कमी होईल.
४. पर्यायी गुंतवणूक: अनेक गुंतवणूकदार पर्यायी गुंतवणूकीच्या साधनांकडे वळू शकतात.
२०२४ हे वर्ष सोने-चांदी बाजारासाठी अत्यंत गतिमान राहिले. वर्षभरात नोंदवलेली १३,००० ते १४,००० रुपयांची वाढ ही लक्षणीय आहे. सणासुदीच्या काळात गाठलेले उच्चांक आणि त्यानंतरची किंचित स्थिरता यामुळे बाजारपेठेत सतत चढउतार दिसून आले. जागतिक घडामोडी आणि स्थानिक मागणी यांचा एकत्रित परिणाम म्हणून या किंमतवाढीकडे पाहिले जाते. पुढील काळात या किंमती कशा वळण घेतील याकडे सर्वांचेच लक्ष लागून राहिले आहे.
