Gold Silver Price; भारतीय शेअर बाजारात अस्थिरता असताना सोने आणि चांदीच्या किमतींमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे. विशेषतः आठवड्याच्या पहिल्या दिवशी दोन्ही मौल्यवान धातूंच्या वायदा बाजारात तेजी पाहायला मिळाली. ही तेजी केवळ स्थानिक बाजारापुरती मर्यादित नसून, आंतरराष्ट्रीय बाजारातही दिसून आली. सोने आणि चांदीच्या दरातील या वाढीचा सविस्तर आढावा घेऊयात.
सोने-चांदी बाजारातील तेजी;
मल्टी कमोडिटी एक्सचेंजवर (MCX) सोन्याच्या एप्रिल वायद्याचे दर 292 रुपयांच्या तेजीसह 84,511 रुपयांवर पोहोचले. आठवड्याच्या सुरुवातीला सोन्याचे वायदे तेजीने उघडले, जिथे 10 ग्रॅम सोन्याचे दर 84,550 रुपयांपर्यंत वाढले. त्यानंतर दरात आणखी 343 रुपयांची वाढ होऊन ते 84,562 रुपयांवर पोहोचले. विशेष म्हणजे, 24 कॅरेट सोन्याने तर 84,623 रुपयांचा उच्चांक गाठला. दिवसाच्या कामकाजात सोन्याचा निचांकी दर 84,511 रुपये इतका नोंदवला गेला.
इंडियन बुलियन ज्वेलर्स असोसिएशनच्या आकडेवारीनुसार, 28 फेब्रुवारीला 24 कॅरेट सोन्याचे 10 ग्रॅमचे दर 85,060 रुपये होते. या तुलनेत सध्याचे दर किंचित कमी असले तरी, मागील काही दिवसांत झालेली तेजी लक्षणीय आहे.
चांदीच्या दरातही उल्लेखनीय वाढ;
सोन्यासोबतच चांदीच्या वायदा बाजारातही तेजी पाहायला मिळाली. मल्टी कमोडिटी एक्सचेंजवर चांदीच्या मार्च वायद्याचे दर 272 रुपयांनी वाढून 94,600 रुपयांवर पोहोचले. दिवसभराच्या व्यापारात चांदीचे दर 94,762 रुपयांच्या पातळीवर पोहोचले. माजी आठवड्याच्या सुरुवातीला एक किलो चांदीचे दर 94,750 रुपयांपर्यंत वाढले.
ऐतिहासिकदृष्ट्या पाहता, गेल्या वर्षी चांदीच्या दराने 1,00,081 रुपयांचा महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला होता. सध्याचे दर त्या पातळीपेक्षा कमी असले तरी, पुन्हा एकदा चांदीचे दर त्या पातळीकडे वाटचाल करताना दिसत आहेत.
आंतरराष्ट्रीय बाजारातील स्थिती;
स्थानिक बाजारातील तेजीचे प्रतिबिंब आंतरराष्ट्रीय बाजारातही दिसून आले. कॉमेक्स (COMEX) या आंतरराष्ट्रीय कमोडिटी एक्सचेंजवर सोन्याचे दर 2,872 डॉलर प्रति औंस इतके नोंदवले गेले. यात पुढे 30.70 डॉलरची वाढ होऊन सोन्याचे दर 2,879.20 डॉलर प्रति औंसपर्यंत पोहोचले.
तसेच, चांदीच्या वायदा बाजारातही 31.71 डॉलरची तेजी दिसून आली. कॉमेक्सवर चांदीचे दर 31.89 डॉलर प्रति औंस इतके होते. ही आंतरराष्ट्रीय पातळीवरील तेजी स्थानिक बाजारातील वाढीला बळकटी देणारी ठरली.
अलीकडील उतार-चढावाचे;
मात्र, या तेजीआधी शुक्रवारी सोन्याच्या दरात 1 टक्क्याची घसरण झाली होती. या घसरणीमागे अमेरिकेतील अर्थव्यवस्थेशी संबंधित काही महत्त्वपूर्ण घटक कारणीभूत होते. अमेरिकेत महागाईचे आकडे अंदाजाप्रमाणे आल्यानंतर अमेरिकन डॉलरच्या मूल्यात वाढ झाली. डॉलरचे मूल्य उच्चांकावर पोहोचल्याने, सोन्यासारख्या मौल्यवान धातूंच्या किमतींवर दबाव निर्माण झाला.
याशिवाय, फेडरल रिझर्व्ह (अमेरिकेचे मध्यवर्ती बँक) व्याजदरात कपात करण्याबाबत कठोर भूमिका घेऊ शकते अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. या शक्यतेमुळेही सोन्याच्या दरावर परिणाम झाला.
शेअर बाजारातील उलाढाली;
दरम्यान, भारतीय शेअर बाजारातही उलाढाल पाहायला मिळाली. सप्ताहाच्या पहिल्या दिवशी निफ्टी 50 आणि सेन्सेक्समध्ये सुरुवातीला तेजी दिसून आली. त्यानंतर काही काळ घसरण झाली, परंतु पुन्हा बाजार सावरला. निफ्टी 50 मध्ये 20 अंकांची तेजी नोंदवली गेली. शेअर बाजाराच्या तुलनेत सोने आणि चांदीच्या बाजारात अधिक स्थिरता दिसून आली.
मौल्यवान धातूंच्या किमतींवर परिणाम करणारे घटक;
सोने आणि चांदीच्या किमतींवर अनेक घटकांचा प्रभाव पडतो. वैश्विक आर्थिक अनिश्चितता, भू-राजकीय तणाव, चलनाचे उतार-चढाव, व्याजदरातील बदल, आणि महागाईचे दर हे प्रमुख घटक आहेत. सध्याच्या वैश्विक आर्थिक वातावरणात, सोने हे सुरक्षित गुंतवणुकीचे साधन म्हणून पाहिले जाते.
विशेषतः, अमेरिकेतील आर्थिक धोरणे आणि फेडरल रिझर्व्हच्या निर्णयांचा सोन्याच्या किमतींवर मोठा प्रभाव पडतो. व्याजदरात कपात झाल्यास, सोन्यासारख्या मौल्यवान धातूंच्या किमतींमध्ये वाढ होण्याची शक्यता असते. कारण व्याजदर कमी असताना, रोख रकमेपेक्षा सोन्यात गुंतवणूक करणे अधिक आकर्षक ठरते.
भारतीय बाजारपेठेसाठी महत्त्व;
भारतासाठी सोने केवळ गुंतवणुकीचे साधन नसून, सांस्कृतिक आणि सामाजिक महत्त्व असलेला धातू आहे. लग्नसराई आणि सणावारांदरम्यान सोन्याची मागणी वाढते, ज्यामुळे स्थानिक बाजारात दरांवर परिणाम होतो. याशिवाय, आंतरराष्ट्रीय बाजारातील उतार-चढाव आणि डॉलरच्या मूल्यातील बदल यांचा भारतातील सोन्याच्या दरांवर परिणाम होतो.
भारतात सोन्याचे दर सर्वकाळ उच्चांकावर असल्याने, लहान गुंतवणूकदारांसाठी चांदी एक परवडणारा पर्याय बनला आहे. चांदीचा वापर दागिन्यांबरोबरच औद्योगिक क्षेत्रातही मोठ्या प्रमाणात होतो, जे चांदीच्या किमतींवर परिणाम करतो.
गुंतवणूकदारांसाठी संधी आणि धोके;
सध्याच्या बाजारपेठेत सोने आणि चांदीच्या किमतींमध्ये होणाऱ्या वाढीमुळे गुंतवणूकदारांसमोर नवीन संधी आणि आव्हाने उभी राहिली आहेत. एका बाजूला, मौल्यवान धातूंच्या किमतींमध्ये होणारी वाढ गुंतवणूकदारांना आकर्षित करते. परंतु दुसऱ्या बाजूला, किमतींमधील अस्थिरता आणि अनिश्चितता गुंतवणूकदारांसाठी जोखीम निर्माण करते.
सोन्यात गुंतवणूक करताना, गुंतवणूकदारांनी बाजारातील उतार-चढावांचे बारकाईने निरीक्षण करणे आवश्यक आहे. सोन्याच्या वर्तमान दरांवर अनेक घटकांचा प्रभाव पडत असल्याने, या क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे फायदेशीर ठरू शकते.
भविष्यातील संभाव्य कल;
मौल्यवान धातूंच्या बाजारातील सध्याची तेजी पाहता, भविष्यात काय घडू शकते याबद्दल विविध मते आहेत. काही विश्लेषकांच्या मते, वैश्विक आर्थिक अनिश्चितता, महागाई, आणि भू-राजकीय तणावांमुळे सोन्याच्या किमतींमध्ये आणखी वाढ होण्याची शक्यता आहे.
विशेषतः, अमेरिकी फेडरल रिझर्व्ह व्याजदरात कपात करण्याचा निर्णय घेतल्यास, सोन्याच्या दरात मोठी वाढ होऊ शकते. तथापि, डॉलरचे मूल्य मजबूत राहिल्यास, सोन्याच्या किमतींवर दबाव येऊ शकतो.
चांदीच्या बाबतीत, औद्योगिक मागणी आणि गुंतवणूक मागणी दोन्हींचा किमतींवर प्रभाव पडतो. नवीन तंत्रज्ञानातील वापरामुळे चांदीची औद्योगिक मागणी वाढू शकते, ज्यामुळे भविष्यात दरात वाढ होण्याची शक्यता आहे.
आठवड्याच्या पहिल्या दिवशी सोने आणि चांदीच्या दरात दिसून आलेली तेजी हे आर्थिक बाजारपेठेतील बदलते वातावरण दर्शवते. स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील उतार-चढावांचा सूक्ष्म अभ्यास करणे, गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वाचे ठरते. सोन्याला भारतीय संस्कृतीत असलेले महत्त्व आणि त्याचे आर्थिक मूल्य यामुळे, सोन्याचे दर नेहमीच बाजारातील प्रमुख निर्देशांक म्हणून पाहिले जातात.
आर्थिक अस्थिरतेच्या काळात सोने ही सुरक्षित गुंतवणूक मानली जात असली तरी, बाजारातील अनिश्चितता लक्षात घेऊन सावधपणे निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे. मौल्यवान धातूंच्या बाजारात उतार-चढाव हे नित्याचेच असले तरी, दीर्घकालीन दृष्टिकोनातून सोने आणि चांदी या दोन्ही धातूंनी गुंतवणूकदारांना समाधानकारक परतावा दिला आहे.
