Home Loan; प्रत्येक व्यक्तीच्या आयुष्यातील सर्वात महत्त्वाकांक्षी स्वप्नांपैकी एक म्हणजे स्वतःचे घर असणे. स्वतःच्या छताखाली राहणे हे केवळ निवारा नसून ते कुटुंबाच्या सुरक्षिततेचे आणि स्थैर्याचे प्रतीक आहे. मात्र, वाढत्या महागाईच्या काळात घर खरेदी करणे किंवा बांधणे हे सर्वसामान्य माणसासाठी आर्थिकदृष्ट्या आव्हानात्मक बनले आहे. अशा परिस्थितीत गृह कर्ज हा एक महत्त्वपूर्ण पर्याय ठरतो.
आजच्या काळात बँका आणि वित्तीय संस्था विविध प्रकारच्या गृह कर्ज योजना उपलब्ध करून देत आहेत. मात्र, अनेकांना असा प्रश्न पडतो की त्यांच्या पगारानुसार त्यांना किती गृह कर्ज मिळू शकते? विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी, ज्यांचे मासिक उत्पन्न साधारणतः २०,००० रुपये आहे, त्यांच्यासाठी ही माहिती अत्यंत महत्त्वाची ठरते.
गृह कर्जाची पात्रता निश्चित करणारे घटक:
गृह कर्जाची रक्कम ठरवताना बँका अनेक घटकांचा विचार करतात. यामध्ये प्रामुख्याने अर्जदाराचे मासिक उत्पन्न, क्रेडिट स्कोअर, कर्जाचा कालावधी आणि त्याची एकूण आर्थिक स्थिती यांचा समावेश होतो. बँका सामान्यतः अर्जदाराच्या मासिक उत्पन्नाच्या ५० ते ६० टक्के रक्कम ईएमआय (मासिक हप्ता) म्हणून स्वीकारतात.
२०,००० रुपये पगारधारकांसाठी गृह कर्जाची मर्यादा:
जर एखाद्या व्यक्तीचा मासिक पगार २०,००० रुपये असेल, तर त्याला साधारणतः १० ते १५ लाख रुपयांपर्यंतचे गृह कर्ज मिळू शकते. या रकमेची गणना करताना बँका विचारात घेतात की अर्जदार दरमहा १०,००० ते १२,००० रुपयांपर्यंत ईएमआय भरू शकतो का? ही रक्कम त्याच्या मासिक उत्पन्नाच्या ६० टक्क्यांपेक्षा जास्त नसावी, जेणेकरून त्याच्या इतर दैनंदिन खर्चांवर परिणाम होणार नाही.
१० लाख रुपयांच्या गृह कर्जाचे विश्लेषण:
जर एखादी व्यक्ती १० लाख रुपयांचे गृह कर्ज घेते, तेव्हा त्याचा मासिक हप्ता कसा असेल हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. २० वर्षांच्या कालावधीसाठी ८ टक्के व्याजदराने घेतलेल्या १० लाख रुपयांच्या कर्जासाठी मासिक हप्ता ८,००० ते ९,००० रुपयांदरम्यान असू शकतो. ही रक्कम २०,००० रुपये पगार असणाऱ्या व्यक्तीसाठी व्यवहार्य मानली जाते.
१५ लाख रुपयांच्या गृह कर्जाचे विश्लेषण:
जर अर्जदार १५ लाख रुपयांचे गृह कर्ज घेतो, तर त्याला २० वर्षांच्या कालावधीसाठी ८.५ टक्के व्याजदराने दरमहा ११,५०० ते १२,००० रुपये हप्ता भरावा लागेल. ही रक्कम २०,००० रुपये पगार असणाऱ्या व्यक्तीसाठी थोडी जास्त असू शकते, परंतु जर कुटुंबात दुसरे उत्पन्नाचे स्रोत असतील किंवा अतिरिक्त उत्पन्न असेल तर ते व्यवहार्य ठरू शकते.
गृह कर्ज घेताना विचारात घ्यायचे महत्त्वाचे मुद्दे:
१. कर्जाचा कालावधी: कर्जाचा कालावधी जास्त असेल तर मासिक हप्ता कमी होतो, परंतु एकूण व्याजाची रक्कम वाढते.
२. व्याजदर: फिक्स्ड किंवा फ्लोटिंग व्याजदर निवडताना बाजारातील व्याजदरांचा कल लक्षात घ्यावा.
३. अतिरिक्त खर्च: प्रोसेसिंग फी, कागदपत्रांची फी, विमा इत्यादी अतिरिक्त खर्चांचा विचार करावा.
४. पूर्व-परतफेडीचा पर्याय: काही अतिरिक्त रक्कम उपलब्ध झाल्यास कर्जाची पूर्व-परतफेड करता येईल का, याची माहिती घ्यावी.
२०,००० रुपये मासिक पगार असणाऱ्या व्यक्तीसाठी गृह कर्ज घेणे अशक्य नाही, परंतु त्यासाठी काळजीपूर्वक नियोजन आवश्यक आहे. योग्य बँकेची निवड, कर्जाचा कालावधी आणि व्याजदर यांचा विचार करून, तसेच स्वतःच्या आर्थिक क्षमतेचे वास्तववादी मूल्यांकन करून गृह कर्ज घेतल्यास स्वतःच्या घराचे स्वप्न साकार करणे शक्य आहे. महत्त्वाचे म्हणजे, कर्ज घेताना भविष्यातील आर्थिक गरजा आणि आपत्कालीन खर्चांसाठी पुरेशी तरतूद ठेवणे आवश्यक आहे, जेणेकरून कर्जाची परतफेड सुरळीतपणे होऊ शकेल.