HSC Maths Answer key; महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाच्या (एचएससी) परीक्षांमध्ये यंदा अनेक महत्त्वपूर्ण घडामोडी घडत आहेत. विशेषतः दहावी आणि बारावीच्या परीक्षांदरम्यान होत असलेल्या गैरप्रकारांमुळे शिक्षण विभाग आणि राज्य सरकार यांच्याकडून कठोर पावले उचलली जात आहेत. या सर्व घटनांचा आणि त्यावर घेतलेल्या निर्णयांचा सविस्तर आढावा घेऊयात.
गेल्या काही दिवसांत बारावी बोर्डाच्या परीक्षांमध्ये विज्ञान शाखेच्या गणित विषयाच्या परीक्षेदरम्यान काही गंभीर घटना समोर आल्या. या परीक्षेदरम्यान काही परीक्षा केंद्रांबाहेर गैरप्रकार झाल्याच्या तक्रारी समोर आल्या. याआधीही गोंदिया जिल्ह्यात भौतिकशास्त्राच्या पेपरमध्ये गैरप्रकार झाल्याची घटना उघडकीस आली होती. याशिवाय दहावीच्या मराठी विषयाच्या प्रश्नपत्रिकेची गळती तीन-चार ठिकाणी झाल्याचीही बाब समोर आली.
या सर्व घटनांमुळे विद्यार्थी आणि पालकांमध्ये संताप व्यक्त होत आहे.; मेहनती विद्यार्थ्यांच्या पालकांनी याबाबत तीव्र नाराजी व्यक्त केली आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, जे विद्यार्थी वर्षभर अभ्यास करतात, त्यांच्यावर या गैरप्रकारांमुळे अन्याय होत आहे. तर दुसरीकडे काही विद्यार्थी कॉपीच्या आधारे चांगले गुण मिळवत आहेत, जे अत्यंत चुकीचे आहे.
या पार्श्वभूमीवर बोर्डाने अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले आहेत. येत्या काळात होणाऱ्या बारावी बोर्डाच्या वाणिज्य शाखा आणि विज्ञान शाखेच्या जीवशास्त्र विषयाच्या परीक्षांसाठी विशेष उपाययोजना करण्यात येणार आहेत. यामध्ये प्रत्येक परीक्षा केंद्रावर सर मिसळ पद्धतीचा अवलंब करण्यात येणार आहे. याशिवाय बैठक पथक आणि भरारी पथकांची संख्या वाढवण्यात येणार आहे.
परीक्षा केंद्रांच्या बाहेर ड्रोन कॅमेऱ्यांची संख्या वाढवण्याचाही निर्णय घेण्यात आला आहे. विशेष म्हणजे प्रत्येक परीक्षा केंद्रावर विशेष शिक्षकांची नेमणूक करण्यात येणार आहे. या सर्व उपाययोजनांमुळे गैरप्रकारांना आळा बसेल, अशी अपेक्षा बोर्डाने व्यक्त केली आहे.
शिक्षणाधिकारी शरद गोसावी यांनी मात्र पेपरफुटीच्या घटनांचे खंडन केले आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, जे पेपर व्हायरल झाले आहेत, त्यांचा प्रश्नपत्रिकेशी कोणताही संबंध नाही. प्राथमिक तपासणीत हे स्पष्ट झाले असून, या प्रकरणाचा अधिक सखोल तपास सुरू आहे.
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी या संदर्भात कठोर भूमिका घेतली आहे.
त्यांनी सर्व जिल्हाधिकारी आणि पोलीस अधिकाऱ्यांना स्पष्ट आदेश दिले आहेत की, ज्या केंद्रावर सामूहिक कॉपी प्रकरणे उघडकीस येतील, त्या केंद्राची मान्यता कायमस्वरूपी रद्द करण्यात येईल. तसेच कॉपी करण्यास मदत करणाऱ्या शिक्षक आणि कर्मचाऱ्यांना बडतर्फ करण्याचे आदेशही देण्यात आले आहेत.
राज्याचे शालेय शिक्षणमंत्री दादा भुसे यांनीही या विषयावर गंभीर प्रतिक्रिया दिली आहे. त्यांनी सांगितले की, काही ठिकाणी कॉपी पुरवण्याचे प्रकार समोर आले असून, त्याची चित्रफीत प्रसारमाध्यमांमध्ये दाखवण्यात आली आहे. या सर्व प्रकरणांची शासन स्तरावर गंभीर दखल घेण्यात आली आहे. यापूर्वी ज्या केंद्रांवर कॉपी झाली, ती केंद्रे रद्द करण्यात आली असून, तेथील प्रशासनही बदलण्यात आले आहे.
या सर्व घटनांमधून एक गोष्ट स्पष्ट होते की, परीक्षा प्रणालीमध्ये अजूनही काही त्रुटी आहेत, ज्या दूर करणे आवश्यक आहे. विद्यार्थ्यांच्या भविष्याशी निगडित असलेल्या या परीक्षांमध्ये गैरप्रकार होणे हे अत्यंत गंभीर आहे. त्यामुळे शासन आणि शिक्षण विभागाने घेतलेले निर्णय स्वागतार्ह आहेत.
मात्र केवळ निर्णय घेऊन चालणार नाही, तर त्यांची काटेकोर अंमलबजावणी होणे देखील तितकेच महत्त्वाचे आहे. यासाठी सर्व संबंधित यंत्रणांनी एकत्रितपणे काम करणे गरजेचे आहे. शिक्षक, पालक आणि विद्यार्थी यांनीही या प्रक्रियेत सहभागी होऊन परीक्षा प्रणाली अधिक मजबूत करण्यास हातभार लावला पाहिजे.
परीक्षा ही विद्यार्थ्यांच्या ज्ञानाची आणि कौशल्यांची खरी चाचणी असते. त्यामुळे त्यात गैरप्रकारांना थारा देणे म्हणजे भावी पिढीच्या विकासावर घाला घालण्यासारखे आहे. आता घेतलेल्या निर्णयांमुळे येणाऱ्या परीक्षांमध्ये गैरप्रकार होणार नाहीत आणि सर्व विद्यार्थ्यांना न्याय मिळेल, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
