IMD Weather Update; महाराष्ट्र राज्यासह संपूर्ण देशात सध्या हवामानाचा लहरी खेळ सुरू आहे. एका बाजूला राज्यात उन्हाचा कडाका वाढत असताना, दुसऱ्या बाजूला बंगालच्या उपसागरात निर्माण होत असलेल्या चक्रीवादळामुळे काही भागांत पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. या बदलत्या हवामानाचा सर्वसामान्य नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनावर मोठा परिणाम होत आहे.
महाराष्ट्रातील तापमानवाढीचे चित्र;
राज्यातील प्रमुख शहरांमध्ये गेल्या काही दिवसांपासून तापमानात लक्षणीय वाढ झाली आहे. मुंबई, नाशिक, पुणे, संभाजीनगर, अमरावती आणि यवतमाळ या शहरांमध्ये सरासरीपेक्षा २ ते ४ अंश सेल्सिअसने तापमान वाढले आहे. या वाढत्या उष्णतेमागे उत्तरेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांचा प्रवाह महाराष्ट्रापर्यंत न पोहोचणे हे एक प्रमुख कारण आहे. परिणामी, रात्रीच्या तापमानातही घट झालेली नाही, ज्यामुळे नागरिकांना दिवसभर उकाड्याचा सामना करावा लागत आहे. राज्यातील सर्वाधिक तापमान ३५ अंश सेल्सिअसपर्यंत नोंदवले गेले आहे.
येणाऱ्या तीन दिवसांत तापमानात आणखी वाढ होण्याची शक्यता हवामान विभागाने वर्तवली आहे. या पार्श्वभूमीवर नागरिकांनी उष्णतेपासून स्वतःचा बचाव करण्यासाठी विशेष काळजी घेण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. दुपारच्या वेळी शक्यतो बाहेर न पडणे, भरपूर पाणी पिणे, सूर्यप्रकाशापासून संरक्षण करणे अशा उपाययोजना सुचवण्यात आल्या आहेत.
बंगालच्या उपसागरातील चक्रीवादळाचा प्रभाव;
बंगालच्या उपसागराच्या उत्तर भागात निर्माण होत असलेल्या प्रत्यवर्ती चक्रीवादळामुळे देशाच्या विविध भागांत पावसाची शक्यता निर्माण झाली आहे. या चक्रीवादळाचा प्रभाव महाराष्ट्रातील काही भागांवरही पडण्याची शक्यता असून, पुढील दोन दिवसांत राज्यात तुरळक ठिकाणी पाऊस पडू शकतो. मात्र या पावसामुळे तापमानात विशेष घट होण्याची शक्यता नाही, असे हवामान तज्ज्ञांचे मत आहे.
देशव्यापी हवामान बदल;
देशाच्या इतर भागांतही हवामानात मोठे बदल होत आहेत. गेल्या २४ तासांत जम्मू-काश्मीर, बिहार, झारखंड, छत्तीसगड, हिमाचल प्रदेश, हरियाणा, चंदीगड, पूर्व राजस्थान आणि तामिळनाडूमध्ये तापमानात १ ते ३ अंश सेल्सिअसची वाढ नोंदवली गेली आहे. याउलट, उत्तराखंड, पश्चिम राजस्थान, मध्य प्रदेश आणि ओडिशामध्ये तापमानात १ ते ३ अंश सेल्सिअसची घट झाली आहे.
हवामान विभागाने २३ फेब्रुवारीपर्यंत देशातील अनेक भागांत पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. विशेषतः उत्तर बंगालच्या उपसागरात निर्माण होत असलेल्या प्रत्यवर्ती चक्रीवादळामुळे गंगेच्या मैदानी भागात ताशी ३० ते ४० किलोमीटर वेगाने वारे वाहण्याची शक्यता आहे. पश्चिम बंगाल, बिहार, झारखंड आणि ओडिशामध्ये २३ फेब्रुवारीपर्यंत पाऊस पडण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
राजधानी दिल्लीतही हवामान बदलाचा अनुभव;l
दिल्ली आणि एनसीआर परिसरात काल रात्री उशिरापासून मुसळधार पाऊस पडला. या पावसामुळे दिल्लीतील वातावरण प्रसन्न झाले असून, येत्या काळात पंजाब, हरियाणा, दिल्ली, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड आणि ओडिशामध्ये तापमानात आणखी घट होण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
हवामान बदलाचे आव्हान;
सध्याच्या हवामान बदलांमुळे नागरिकांना विविध आरोग्याच्या समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे. एकाच वेळी उष्णता आणि पावसाळी वातावरण यांचा सामना करावा लागत असल्याने सर्दी, ताप, डोकेदुखी अशा आजारांचे प्रमाण वाढले आहे. त्यामुळे नागरिकांनी स्वतःची काळजी घेणे, योग्य ती खबरदारी बाळगणे आवश्यक झाले आहे.
या सर्व परिस्थितीचा विचार करता, पुढील काही दिवस हवामानाचा लहरीपणा कायम राहण्याची शक्यता आहे. नागरिकांनी हवामान खात्याच्या सूचनांचे पालन करून, आवश्यक ती काळजी घेणे गरजेचे आहे. विशेषतः ज्येष्ठ नागरिक, लहान मुले आणि आजारी व्यक्तींनी विशेष काळजी घ्यावी, असे आवाहन करण्यात येत आहे.