Ladki Bahin Yojana; महाराष्ट्र राज्याने महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल टाकले आहे. मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महिला आणि बालविकास विभागाच्या माध्यमातून राबवली जात असलेली एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. जुलै २०२४ मध्ये सुरू झालेल्या या योजनेने राज्यातील लाखो महिलांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणला आहे.
या योजनेचा मुख्य उद्देश; राज्यातील गरजू महिलांना आर्थिक सहाय्य करणे हा आहे. प्रत्येक पात्र लाभार्थी महिलेला दरमहा १५०० रुपयांची रक्कम थेट तिच्या बँक खात्यात जमा केली जाते. ही रक्कम महिलांना त्यांच्या दैनंदिन गरजा भागवण्यास आणि आर्थिक स्वावलंबन मिळवण्यास मदत करते.
योजनेचा लाभ; अलीकडेच, काही माध्यमांमध्ये अशी बातमी प्रसिद्ध झाली होती की, सुमारे ३० लाख महिला या योजनेसाठी अपात्र ठरतील आणि त्यांना मिळणार नाही. या बातमीने राज्यभरातील लाभार्थी महिलांमध्ये चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले होते. परंतु, महिला व बालविकास मंत्री अदिती तटकरे यांनी या बातमीचे खंडन केले आहे.
श्रीमती तटकरे यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, ज्या महिलांच्या खात्यात आधीच लाभ जमा करण्यात आला आहे, त्यांच्याकडून तो कोणत्याही परिस्थितीत परत घेतला जाणार नाही. त्यांनी या संदर्भात पसरवल्या जात असलेल्या अफवांना ठाम शब्दांत नकार दिला आहे. विशेष म्हणजे, त्यांनी सर्व लाभार्थी महिलांना धीर दिला आणि कोणत्याही अफवांवर विश्वास न ठेवण्याचे आवाहन केले.
जानेवारी २०२५ मध्ये या योजनेने एक महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला. या महिन्यात एकूण २.४१ कोटी महिलांना योजनेचा लाभ देण्यात आला. २४ जानेवारी रोजी १.१० कोटी महिलांच्या खात्यात आणि २५ जानेवारी रोजी १.३१ कोटी महिलांच्या खात्यात जानेवारी महिन्याचा हप्ता जमा करण्यात आला. हे आकडे योजनेच्या व्याप्तीचे आणि यशस्वी अंमलबजावणीचे द्योतक आहेत.
या योजनेची एक महत्त्वाची वैशिष्ट्य; म्हणजे तिची पारदर्शकता. प्रत्येक पात्र लाभार्थी महिलेला थेट तिच्या बँक खात्यात रक्कम जमा केली जाते, ज्यामुळे मध्यस्थांची गरज पडत नाही आणि भ्रष्टाचाराला वाव मिळत नाही. याशिवाय, योजनेची अंमलबजावणी करणारा महिला आणि बालविकास विभाग सातत्याने योजनेचे संनियंत्रण करत असतो.
लक्षणीय बाब म्हणजे, काही महिलांनी स्वेच्छेने या योजनेचा लाभ सोडण्याचा निर्णय घेतला आहे. अशा महिलांनी केलेल्या अर्जांचे निवारण विभागाच्या अधिकाऱ्यांकडून योग्य त्या पद्धतीने केले जात आहे. हे दर्शवते की, योजनेची अंमलबजावणी लवचिक आणि लाभार्थी-केंद्रित पद्धतीने केली जात आहे.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही केवळ आर्थिक मदतीची योजना नाही, तर ती महिला सक्षमीकरणाचे एक प्रभावी माध्यम आहे. या योजनेमुळे महिलांना नियमित उत्पन्नाची हमी मिळते, ज्यामुळे त्या आर्थिकदृष्ट्या अधिक स्वावलंबी होऊ शकतात. याशिवाय, या योजनेमुळे महिलांना त्यांच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी, आरोग्यासाठी किंवा छोट्या व्यवसायासाठी गुंतवणूक करण्याची संधी मिळते.
महिला व बालविकास मंत्री अदिती तटकरे यांच्या नेतृत्वाखाली ही योजना अधिक बळकट होत आहे. त्यांनी योजनेच्या अखंडतेची पुष्टी करून लाभार्थी महिलांच्या मनातील साशंकता दूर केली आहे. त्यांच्या या स्पष्टीकरणामुळे योजनेविषयी असलेला विश्वास अधिक दृढ झाला आहे.
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महाराष्ट्र राज्याच्या महिला सक्षमीकरण धोरणाचा एक महत्त्वपूर्ण भाग बनली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून राज्य सरकार महिलांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याला चालना देत आहे. योजनेची व्याप्ती, तिची पारदर्शक अंमलबजावणी आणि लाभार्थींच्या जीवनात येत असलेले सकारात्मक बदल पाहता, ही योजना निश्चितच यशस्वी ठरत आहे. भविष्यात या योजनेचा लाभ अधिकाधिक महिलांपर्यंत पोहोचेल आणि त्यांच्या सामाजिक व आर्थिक उन्नतीला हातभार लावेल, यात शंका नाही.