Maharashtra Weather; फेब्रुवारीच्या दुसऱ्या आठवड्यात महाराष्ट्राच्या हवामानात लक्षणीय बदल दिसून येत आहेत. थंडीची तीव्रता कमी होत असून, उन्हाळ्याच्या चाहूल लागली आहे. भारतीय हवामान विभागाने (IMD) यासंदर्भात महत्त्वपूर्ण अंदाज वर्तवला असून, राज्यभरात तापमानात वाढ होण्याची शक्यता व्यक्त केली आहे. या बदलत्या हवामानाचा सखोल आढावा घेऊया.
तापमानातील वाढ आणि त्याचे परिणाम;
राज्यातील विविध भागांमध्ये थंडीचा प्रभाव हळूहळू कमी होत असून, त्याची जागा उष्णतेने घेतली आहे. विशेषतः मुंबई, पुणे आणि नाशिक या प्रमुख शहरांमध्ये तापमानाचा पारा ३६ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचला आहे. ब्रम्हपुरी येथे तर २४ तासांत ३७.२ अंश सेल्सिअस इतके उच्चांकी तापमान नोंदवले गेले आहे. या वाढत्या तापमानामुळे नागरिकांना उकाड्याचा सामना करावा लागत आहे.
मुंबईतील विशेष परिस्थिती;
मुंबई शहराच्या संदर्भात हवामान विभागाने विशेष लक्ष वेधले आहे. फेब्रुवारी महिना सामान्यतः मुंबईकरांसाठी हिवाळ्यातील शेवटचा आल्हाददायक काळ असतो. परंतु यंदा परिस्थिती वेगळी आहे. ५ फेब्रुवारीला मुंबईचे कमाल तापमान ३२.८ अंश सेल्सिअस नोंदवले गेले, जे सामान्य तापमानापेक्षा २ अंश सेल्सिअसने अधिक आहे. शिवाय, वातावरणातील आर्द्रतेच्या प्रमाणामुळे उकाडा अधिक जाणवत आहे.
पुढील दोन ते तीन दिवसांत मुंबईतील तापमान ३७ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे. यामुळे मुंबई, नवी मुंबई, ठाणे आणि पालघर परिसरातील नागरिकांना विशेष काळजी घेण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. दुपारच्या वेळी बाहेर पडणे टाळण्याचा सल्लाही देण्यात येत आहे.
मुंबईच्या हवामानाची वैशिष्ट्ये;
मुंबईचे हवामान अनेक घटकांवर अवलंबून असते. डिसेंबर ते फेब्रुवारी या कालावधीत मुंबई उत्तर भारतातील थंड हवामान प्रणालीपासून दूर राहते. शहराचे भौगोलिक स्थान हे पश्चिमी विक्षोभांपासून लांब असल्याने, येथील हवामानावर त्याचा प्रभाव कमी असतो. मात्र, जमीन आणि समुद्रातील वाऱ्यांचे चक्र मुंबईच्या तापमान आणि आर्द्रतेवर महत्त्वपूर्ण प्रभाव टाकते.
समुद्राकडून येणारे पश्चिमेकडील वारे शहराच्या हवामानात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. हे वारे तापमान आणि आर्द्रतेचे संतुलन राखण्यास मदत करतात. परंतु सध्याच्या काळात या नैसर्गिक चक्रात बदल होताना दिसत आहे.
राज्यभरातील परिस्थिती;
महाराष्ट्राच्या विविध भागांत थंडीचा प्रभाव कमी होत असून, उष्णतेची तीव्रता वाढत आहे. हवामान विभागाने कमाल आणि किमान तापमानात आणखी वाढ होण्याचा अंदाज वर्तवला आहे. या बदलत्या हवामानामुळे नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होत आहे.
काळजीचे उपाय;
वाढत्या तापमानाच्या पार्श्वभूमीवर नागरिकांनी काही सावधगिरीचे उपाय अंमलात आणणे गरजेचे आहे:
- दुपारच्या वेळी बाहेर जाणे टाळावे
- भरपूर पाणी प्यावे
- सूर्यप्रकाशापासून योग्य संरक्षण करावे
- हलके आणि सैल कपडे वापरावे
- वातानुकूलित ठिकाणी जास्त वेळ राहण्याचे टाळावे
भविष्यातील अपेक्षा;
मार्च महिन्यापासून तापमानात आणखी वाढ होण्याची शक्यता आहे. फेब्रुवारीच्या अखेरीसच उन्हाळ्याची चिन्हे दिसू लागली आहेत. यामुळे येत्या काळात नागरिकांना उष्णतेचा सामना करावा लागणार आहे. हवामान विभागाकडून वेळोवेळी देण्यात येणाऱ्या सूचनांचे पालन करणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.
महाराष्ट्रातील हवामान बदलाचे हे चित्र पुढील काळात आणखी तीव्र होण्याची शक्यता आहे. थंडीचा निरोप घेत उन्हाळा आपला प्रभाव दाखवू लागला आहे. या परिस्थितीत नागरिकांनी योग्य ती काळजी घेणे आणि हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करणे आवश्यक आहे. पर्यावरणातील या बदलांकडे गांभीर्याने पाहून, त्यानुसार आपल्या दैनंदिन जीवनात आवश्यक ते बदल करणे काळाची गरज बनली आहे.