pensioners news; भारतातील कर्मचारी भविष्य निधी संघटनेने (ईपीएफओ) एक महत्त्वपूर्ण पावल उचलले असून केंद्रीकृत पेंशन पेमेंट प्रणाली (CPPS) लागू केली आहे. ही प्रणाली 1 जानेवारी 2025 पासून कार्यान्वित होत असून 78 लाखांहून अधिक पेंशनधारकांना त्याचा थेट फायदा होणार आहे.
CPPS ची वैशिष्ट्ये
सुलभ पेंशन वितरण
या नवीन प्रणालीमुळे पेंशनधारकांना कोणत्याही बँक किंवा शाखेतून पेंशन मिळवणे सोपे होणार आहे. आतापर्यंत पेंशनधारकांना पेंशन पेमेंट ऑर्डर (PPO) ट्रान्सफर करण्यासाठी अनेक अडचणींचा सामना करावा लागत असे. परंतु आता ही समस्या संपुष्टात येणार आहे.
तांत्रिक सुधारणा
आधुनिक आयटी आणि वित्तीय तंत्रज्ञानाचा वापर करून ही प्रणाली अधिक कार्यक्षम, सोपी आणि वापरकर्ता अनुकूल बनवण्यात आली आहे. विशेषतः निवृत्तीनंतर आपल्या मूळ गावी गेलेल्या निवृत्त कर्मचाऱ्यांसाठी ही प्रणाली महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.
ईपीएफओ योजनेचे महत्त्वपूर्ण तपशील
योगदानाचे स्वरूप
कर्मचारी पेंशन योजना (EPS) अंतर्गत कर्मचारी आणि नियोक्ते दोघेही महत्त्वपूर्ण योगदान देतात:
- कर्मचारी आपल्या बेसिक पगाराचा, महागाई भत्त्याचा आणि रिटेनिंग अलाउन्सचा 12% ईपीएफ (EPF) साठी भरतात.
- नियोक्ते 12% योगदान देतात, ज्यामध्ये:
- 8.33% EPS साठी
- 3.67% EPF साठी
योजनेच्या लाभाच्या अटी
या योजनेचा लाभ फक्त अशा ईपीएफ सदस्यांना मिळेल ज्यांचा बेसिक पगार 1 सप्टेंबर 2014 पासून महिन्याला ₹15,000 किंवा त्याहून कमी आहे.
CPPS चे महत्त्वाचे फायदे
- बँक किंवा शाखा बदलण्याची सुलभता: पेंशनधारक आता कोणतीही अडचण न येता बँक किंवा शाखा बदलू शकतील.
- PPO ट्रान्सफरची गरज नाही: एका ऑफिसमधून दुसऱ्या ऑफिसमध्ये पेंशन पेमेंट ऑर्डर ट्रान्सफर करण्याची आवश्यकता संपली आहे.
- नियमित पेंशन वितरण: पेंशनधारकांना नियमितपणे आणि बिनचूक पद्धतीने पेंशन मिळणार आहे.
तांत्रिक पार्श्वभूमी
ही प्रणाली EPFO च्या सेंट्रलाइज्ड आयटी एनेबल्ड सिस्टम (CITES 2.01) अंतर्गत कार्यान्वित करण्यात आली असून ती राष्ट्रीय स्तरावर कार्य करणार आहे.
केंद्रीकृत पेंशन पेमेंट प्रणाली (CPPS) ही पेंशनधारकांसाठी एक क्रांतिकारी पावल आहे. ही प्रणाली पेंशन वितरण प्रक्रियेला अधिक पारदर्शक, सुलभ आणि कार्यक्षम बनवत आहे. भविष्यात अधिक पेंशनधारकांना याचा लाभ मिळणार असून ही योजना भारतातील सामाजिक सुरक्षा व्यवस्थेला मजबूत करण्यास महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.