Rule Change; नवीन वर्षाच्या स्वागतासोबतच 2025 मध्ये भारतीय अर्थव्यवस्था आणि नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करणारे अनेक महत्त्वपूर्ण बदल अंमलात येत आहेत. या बदलांमुळे सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते उच्चभ्रू वर्गापर्यंत सर्वांनाच त्याचा अनुभव येणार आहे. या बदलांचा सखोल आढावा घेऊया.
वाहन क्षेत्रातील मोठा बदल
2025 च्या पहिल्या दिवसापासूनच वाहन क्षेत्रात मोठा बदल होत आहे. देशातील प्रमुख वाहन निर्माता कंपन्या जसे मारुती सुझुकी, ह्युंदाई, महिंद्रा, होंडा तसेच प्रीमियम कार निर्माते मर्सिडीज-बेंझ, ऑडी आणि BMW यांनी त्यांच्या वाहनांच्या किमतींमध्ये सरासरी 3 टक्क्यांनी वाढ करण्याचा निर्णय घेतला आहे. उत्पादन खर्चात झालेली वाढ हे या किंमतवाढीचे प्रमुख कारण असल्याचे कंपन्यांनी स्पष्ट केले आहे. त्यामुळे नवीन वर्षात वाहन खरेदी करण्याचा विचार करणाऱ्या ग्राहकांना आता अधिक खिसा हलवावा लागणार आहे.
स्वयंपाकघरातील बदल
घरगुती वापरातील अत्यंत महत्त्वाचा घटक असलेल्या एलपीजी सिलिंडरच्या किमतींमध्येही बदल अपेक्षित आहे. विशेषतः व्यावसायिक वापरासाठीच्या 19 किलोच्या सिलिंडरच्या किमतींमध्ये गेल्या काही दिवसांत वारंवार बदल झाले आहेत. मात्र, 14 किलोच्या घरगुती वापराच्या सिलिंडरच्या किमती बऱ्याच कालावधीपासून स्थिर होत्या. 1 जानेवारी 2025 पासून तेल विपणन कंपन्यांकडून नवीन दर जाहीर होणार असून, यात घरगुती गॅस सिलिंडरच्या किमतींमध्ये वाढ होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
पेन्शनधारकांसाठी सुखद बातमी
कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) ने पेन्शनधारकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. नवीन वर्षापासून पेन्शनधारक देशातील कोणत्याही बँकेतून त्यांची पेन्शनची रक्कम काढू शकणार आहेत. यासाठी त्यांना कोणत्याही अतिरिक्त पडताळणीची आवश्यकता भासणार नाही. हा निर्णय विशेषतः वयोवृद्ध पेन्शनधारकांसाठी अत्यंत सुविधाजनक ठरणार आहे.
डिजिटल पेमेंट क्षेत्रातील क्रांतिकारी बदल
UPI 123Pay या सुविधेमध्ये मोठा बदल होत आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने फीचर फोनद्वारे ऑनलाइन पेमेंटची सुविधा देण्यासाठी सुरू केलेल्या या सेवेची व्यवहार मर्यादा दुप्पट करण्यात आली आहे. आतापर्यंत 5,000 रुपयांपर्यंत असलेली ही मर्यादा आता 10,000 रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आली आहे. या निर्णयामुळे फीचर फोन वापरणाऱ्या ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
शेअर बाजारातील महत्त्वपूर्ण बदल
गुंतवणूकदारांसाठी शेअर बाजारातही महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. सेन्सेक्स, सेन्सेक्स-50 आणि बँकेक्स यांच्या मासिक एक्स्पायरीच्या दिवसात बदल करण्यात आला आहे. आतापर्यंत शुक्रवारी होणारी एक्स्पायरी आता दर आठवड्याच्या मंगळवारी होणार आहे. तसेच, तिमाही आणि सहामाही करार शेवटच्या मंगळवारी संपुष्टात येतील. NSE निर्देशांकाने निफ्टी 50 मासिक करारांसाठी गुरुवार हा दिवस निश्चित केला आहे.
शेतकऱ्यांसाठी विशेष सवलत
2025 च्या सुरुवातीपासून शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची सवलत जाहीर करण्यात आली आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने शेतकऱ्यांना कोणत्याही हमीशिवाय 2 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज देण्याचा निर्णय घेतला आहे. यापूर्वी ही मर्यादा 1.6 लाख रुपयांपर्यंत होती. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक व्यवहारांमध्ये अधिक लवचिकता मिळणार आहे.
2025 मध्ये होणारे हे बदल भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या विविध क्षेत्रांवर परिणाम करणारे आहेत. वाहन क्षेत्रातील किंमतवाढ जरी ग्राहकांसाठी आव्हानात्मक असली, तरी पेन्शनधारक, शेतकरी आणि डिजिटल पेमेंट वापरकर्त्यांसाठी अनेक सकारात्मक बदल घडवून आणले जात आहेत. या सर्व बदलांचा एकत्रित विचार करता, हे बदल देशाच्या डिजिटल आणि आर्थिक प्रगतीच्या दिशेने टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल म्हणता येईल. नागरिकांनी या बदलांचा योग्य फायदा घेण्यासाठी त्यांची योग्य माहिती करून घेणे आणि त्यानुसार आर्थिक नियोजन करणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.