Solar Knapsack Spray Pump; शेती क्षेत्रात आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर वाढत चालला आहे. शेतकऱ्यांना नवनवीन तंत्रज्ञान सहज उपलब्ध व्हावे यासाठी महाराष्ट्र शासनाने विविध योजना सुरू केल्या आहेत. त्यापैकीच एक महत्त्वाची योजना म्हणजे सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप योजना. ही योजना शेतकऱ्यांना 100% अनुदानावर उपलब्ध करून देण्यात आली आहे. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना महाडीबीटी पोर्टलवर ऑनलाइन अर्ज करावा लागतो.
महाडीबीटी पोर्टल; हे महाराष्ट्र शासनाचे एक महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प आहे. या पोर्टलच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना विविध शासकीय योजनांचा लाभ थेट त्यांच्या बँक खात्यात जमा केला जातो. यामुळे योजनांचा लाभ पारदर्शक पद्धतीने शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचतो. या पोर्टलवर शेतकऱ्यांना अनेक योजनांसाठी अर्ज करता येतात. त्यापैकी सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप ही एक महत्त्वाची योजना आहे.
आजच्या काळात शेतीमध्ये कीटकनाशके आणि औषधांची फवारणी करणे अत्यंत आवश्यक झाले आहे. पिकांचे रोग व किडींपासून संरक्षण करण्यासाठी वेळोवेळी फवारणी करावी लागते. मात्र सर्व शेतकऱ्यांना फवारणी पंप खरेदी करणे आर्थिकदृष्ट्या परवडत नाही. त्यामुळे अनेक शेतकरी भाड्याने फवारणी पंप आणून फवारणी करतात किंवा दुसऱ्या शेतकऱ्यांकडून फवारणी पंप उसनवार घेतात. यामुळे वेळेवर फवारणी होत नाही आणि पिकांचे नुकसान होते.
या समस्येवर उपाय म्हणून महाराष्ट्र शासनाने सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना मोफत फवारणी पंप दिला जातो. हा पंप सौरऊर्जेवर चालतो त्यामुळे वीज किंवा इंधन खर्च येत नाही. सौरचलित असल्यामुळे पर्यावरणपूरक आहे. शिवाय हलका असल्यामुळे वापरण्यास सोयीस्कर आहे.
या योजनेचा लाभ; घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना महाडीबीटी पोर्टलवर नोंदणी करावी लागते. नोंदणी करताना शेतकऱ्यांना त्यांचा आधार क्रमांक, मोबाईल नंबर, बँक खात्याचा तपशील इत्यादी माहिती द्यावी लागते. नोंदणी झाल्यानंतर त्यांना युजर आयडी आणि पासवर्ड दिला जातो. या युजर आयडी आणि पासवर्डच्या साहाय्याने ते पोर्टलवर लॉगिन करू शकतात.
लॉगिन केल्यानंतर सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंपासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया; सोपी आहे. सर्वप्रथम शेतकऱ्यांनी “कृषी यंत्र अवजार खरेदीसाठी अर्थसहाय्य” हा मुख्य घटक निवडावा. त्यानंतर “मनुष्यचलित औजारे” या पर्यायावर क्लिक करावे. पुढील पायरीत “पिक संरक्षण औजारे” हा पर्याय निवडावा. त्यानंतर “सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप” हा पर्याय निवडावा. योजनेच्या अटी व शर्ती वाचून त्या मान्य असल्याचे दर्शवण्यासाठी दिलेल्या चौकटीत टिक करावी. शेवटी अर्ज जतन करण्यासाठी “जतन करा” या बटणावर क्लिक करावे.
या योजनेत महत्त्वाची बाब; म्हणजे एका घटकामध्ये एकदाच अर्ज करता येतो. उदाहरणार्थ, एखाद्या शेतकऱ्याने “कृषी यंत्र अवजार खरेदीसाठी अर्थसहाय्य” या घटकाखाली टोकन यंत्रासाठी अर्ज केला असेल, तर त्याला त्याच घटकाखाली फवारणी पंपासाठी अर्ज करता येणार नाही. मात्र पहिला अर्ज रद्द केल्यास दुसरा अर्ज करता येतो.
शेतकऱ्यांना अर्ज करण्यात कोणतीही अडचण येऊ नये यासाठी महाडीबीटी पोर्टलवर व्हिडिओ मार्गदर्शन उपलब्ध करून देण्यात आले आहे. या व्हिडिओमध्ये अर्ज करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया टप्प्याटप्प्याने दाखवली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना अर्ज भरताना कोणत्याही प्रकारची अडचण येत नाही.
सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप योजनेमुळे शेतकऱ्यांचा फवारणी खर्च कमी होतो. स्वतःचा फवारणी पंप असल्यामुळे वेळेवर फवारणी करता येते. त्यामुळे पिकांचे रोग व किडींपासून संरक्षण होते आणि उत्पादन वाढते. सौरऊर्जेवर चालत असल्यामुळे वीज किंवा इंधन खर्च येत नाही. शिवाय पर्यावरणाचेही संरक्षण होते.
महाराष्ट्र शासनाने सुरू केलेली सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंप योजना ही शेतकऱ्यांसाठी खरोखरच वरदान ठरली आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना आधुनिक तंत्रज्ञान सहज उपलब्ध होत आहे. त्यामुळे शेतीचे आधुनिकीकरण होत आहे आणि शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावत आहे. महाडीबीटी पोर्टलच्या माध्यमातून ही योजना पारदर्शकपणे राबवली जात आहे. त्यामुळे योजनेचा लाभ थेट लाभार्थी शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचत आहे.
शेतकऱ्यांनी या योजनेचा जास्तीत जास्त लाभ घ्यावा. त्यासाठी महाडीबीटी पोर्टलवर नोंदणी करून सौरचलित नॅपसॅक फवारणी पंपासाठी अर्ज करावा. अर्ज करताना काही अडचण आल्यास पोर्टलवरील व्हिडिओ मार्गदर्शनाचा वापर करावा. अशा प्रकारे शासनाच्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेचा लाभ घेऊन शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतीचे आधुनिकीकरण करावे.
