Waiting ticket booking system changed; .प्रत्येक रेल्वे प्रवाशाला वेटिंग तिकिटांशी संबंधित समस्यांचा अनुभव आहे. कधी तिकिट कन्फर्म होईल की नाही याची अनिश्चितता, वारंवार PNR स्टेटस तपासणे, आणि शेवटच्या क्षणी तिकिट कन्फर्म न झाल्यास होणारी धावपळ – या सर्व समस्या आता इतिहास होणार आहेत. भारतीय रेल्वेने आपल्या तिकिट बुकिंग प्रणालीत आमूलाग्र बदल करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
नवीन व्यवस्थेचे मुख्य वैशिष्ट्य; म्हणजे वेटिंग तिकिटांची संपूर्ण समाप्ती. आता प्रवाशांना केवळ कन्फर्म तिकिटेच मिळतील. जर एखाद्या ट्रेनमध्ये सीट उपलब्ध नसेल, तर सिस्टम लगेच पर्यायी गाडी किंवा तारखेचे पर्याय सुचवेल. या नवीन व्यवस्थेमुळे प्रवाशांना अनेक फायदे होणार आहेत.
IRCTC च्या वेबसाइट आणि मोबाइल अॅपमध्ये देखील मोठे बदल करण्यात आले आहेत. आता प्रवासी रिअल-टाइम मध्ये सीटची उपलब्धता पाहू शकतील. तिकिट बुक करताना, सिस्टम त्वरित सांगेल की तिकिट कन्फर्म मिळेल की नाही. जर तुमच्या पसंतीच्या गाडीत जागा नसेल, तर सिस्टम लगेच पर्यायी गाड्या, तारखा किंवा श्रेणींमधील उपलब्ध सीट्स दाखवेल.
रेल्वेने एक नवीन फ्लेक्सिबल फेअर सिस्टमही सुरू केले आहे. या अंतर्गत, कमी मागणीच्या दिवसांमध्ये भाडे कमी असेल, तर जास्त मागणीच्या दिवसांमध्ये ते थोडे जास्त असेल. यामुळे प्रवाशांना त्यांच्या बजेटनुसार प्रवास करण्याची संधी मिळेल.
या नवीन व्यवस्थेमुळे प्रवाशांचा बराच वेळ वाचणार आहे. आता त्यांना वेटिंग लिस्ट तपासण्याची किंवा वारंवार PNR स्टेटस पाहण्याची गरज नाही. त्यांना लगेच माहिती मिळेल की त्यांचे तिकिट कन्फर्म आहे की नाही. यामुळे ते त्यांच्या प्रवासाचे चांगले नियोजन करू शकतील.
आर्थिक दृष्टीने देखील ही व्यवस्था फायदेशीर आहे. अनावश्यक चार्जेस आणि कॅन्सिलेशन फी कमी केली आहे. विशेष म्हणजे, जर कन्फर्म तिकिट मिळाले नाही, तर 100% रिफंड मिळेल. कॅन्सिलेशनची प्रक्रियाही सोपी केली आहे आणि रिफंड त्वरित मिळेल.
रेल्वेने गाड्यांची क्षमता आणि फ्रिक्वेन्सी वाढवण्यासाठीही पावले उचलली आहेत. व्यस्त मार्गांवर नवीन गाड्या सुरू केल्या जात आहेत आणि विद्यमान गाड्यांमध्ये अतिरिक्त डबे जोडले जात आहेत. पीक सीझनमध्ये अतिरिक्त गाड्या चालवल्या जातील.
आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून ही नवी व्यवस्था अधिक कार्यक्षम बनवली आहे. कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि मशीन लर्निंगच्या मदतीने प्रवासी ट्रेंड्सचे विश्लेषण केले जाते आणि त्यानुसार सीट वाटप केले जाते. IRCTC अॅपमध्ये नवीन फीचर्स जोडले आहेत, जसे की लाइव्ह ट्रेन स्टेटस, वैयक्तिक प्रवास सूचना, आणि एका क्लिकवर रिफंड आणि कॅन्सिलेशनची सुविधा.
या नवीन व्यवस्थेमुळे प्रवाशांना अनेक फायदे होणार आहेत. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे प्रवासाची निश्चितता. आता ते निश्चिंतपणे त्यांच्या प्रवासाचे नियोजन करू शकतील. हॉटेल बुकिंग आणि इतर व्यवस्था आधीच करू शकतील. शिवाय, फ्लेक्सिबल फेअर सिस्टममुळे स्वस्त तिकिटे मिळण्याची संधीही वाढली आहे.
तथापि, प्रवाशांनी लक्षात ठेवावे की ही व्यवस्था नवीन असल्याने सुरुवातीला काही तांत्रिक अडचणी येऊ शकतात. त्यामुळे प्रवास नियोजन करताना थोडा अधिक वेळ द्यावा आणि पर्यायी तारखा विचारात घ्याव्यात. शिवाय, नियम आणि अटी वेळोवेळी बदलू शकतात, त्यामुळे अद्ययावत माहितीसाठी IRCTC च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी.
असे म्हणता येईल की भारतीय रेल्वेची ही नवी तिकिट बुकिंग व्यवस्था प्रवाशांसाठी एक मोठा दिलासा ठरणार आहे. वेटिंग तिकिटांची समस्या संपुष्टात येत असल्याने प्रवास नियोजन अधिक सुलभ होईल. आधुनिक तंत्रज्ञान आणि सुधारित सेवांमुळे रेल्वे प्रवास अधिक आरामदायी आणि सोयीस्कर होईल. ही व्यवस्था भारतीय रेल्वेच्या आधुनिकीकरणाच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल आहे आणि निश्चितच प्रवाशांच्या हिताचे आहे.
